FDA, fluorokinolon ya da kısaca kinolon diye bilinen antibiyotiklerin etiketlerinde komaya kadar gidebilen ağır hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) ve mental problemler yaratabileceği uyarısının daha kuvvetle vurgulanmasını istedi (1).
Ajitasyon, dikkat dağınıklığı, deliryum, oryantasyon bozukluğu, hafıza kaybı ve sinirlilik şeklindeki mental yan etkilerin tek bir dozdan sonra bile görülebileceğinin altı çiziliyor.Bu antibiyotik grubun ciddi yan etkileri olduğu aslında yeni ortaya çıkmış değil; bunlar çok uzun zamandır biliniyor ve FDA’ nın da bununla ilgili uyarıları da var.
Ben de kinolon sınıfı antibiyotiklerin çok ciddi yan etkileri olduğunu ve bunların gelişigüzel kullanılmaması gerektiğini defalarca yazdım, söyledim (2, 3, 4, 5, 6, 7).
Kinolonların diğer önemli yan etkileri
Kinolonların yan etkileri özellikle tendon, kas, eklem, sinir ve santral sinir sistemiyle ilgilidir ve bunlar kalıcı da olabilir.
Risk, 60 yaşın üzerinde olanlarda, erkeklerde, önceden bir eklem hastalığı olanlarda, aktif kişilerde ve kortizon kullananlarda daha fazladır. Uykusuzluk, huzursuzluk ve daha nadiren de havale ve psikoza yol açabilir.
Bulantı, kusma ve ishal gibi mide-bağırsak belirtileriyle, baş ağrısı ve uykusuzluğa da sebep olabilir.
Diyabetli hastalarda kan şekerinde tehlikeli iniş ve çıkışlara, ritim bozukluklarına yol açabileceğinden ayakta tedavilerde bu hastalara verilmemelidir.
Ayrıca sadece kinolonlar değil tüm antibiyotikler bağırsaklardaki bakteri dengesini bozarak başta obezite, diyabet, kanserler ve kalp hastalıkları olmak üzere birçok hastalığın temel sebebi olan enflamasyonun oluşumunda da rol oynarlar (2).
Fluorokinolon sınıfı antibiyotikler
Fluorokinolon sınıfı antibiyotikler ve bunların piyasadaki isimleri şunlar (8):
Ciprofloksasin: Cipro, Ciflosin, Ciproxin, Ciprasid, Cipracam, Ciprokabi, Ciproktan, Ciprolaks, Ciprolon, Cipronatin, Cipropol, Sifloks, Siprobel, Selfleks, Sanset, Roksin, Roflazin, Quinox, Proxacin, Novarex, Flotic.
Ofloksasin: Tarivid, Drovid, Menefloks, Ofkozin.
Moksifloksasin: Avelox, Atafloks, Demoxif, Mofelox, Moksefen, Moksine, Moxacin, Moxai, Moxday, Moxicum, Moxifor, Moxitab, Moxitec,
Pefloksasin: Peflacine
Levofloksasin: Cravit, Acomet, Beraxin, Floxilevo, İnfecur, Kinofloks, Lebel, Lefosin, Levofix, Levolon, Levonat, Levonidin, Levoximed…
Gelelim neticeye
Kinolon grubu antibiyotikler sinüzit, kronik bronşitin akut bakteriyel alevlenmesi ve komplike olmayan üriner enfeksiyonlarda alternatif tedavi seçeneklerinin varlığında ciddi yan etki riski nedeniyle asla kullanılmamalıdır.
Bu durumlarda ancak antibiyogramla kanıtlanması, diğer alternatif tedavilerin uygulanamaması durumlarında enfeksiyon hastalıkları uzmanı onayı ile verilmesi gerekir.