KOVİD teşhisi konan 568 hasta üzerinde yapılan araştırmada diş çevresindeki dokuların iltihabı (periodontitis) olanlarda yoğun bakım ihtiyacının 3.5, solunum cihazı ihtiyacının 4.5 ve ölüm riskinin 9 misli yüksek olduğu tespit edildi (1).
Bu sonuçlar, yaş, cinsiyet, vücut kitle endeksi, sigara ve diğer risk faktörleri ayarlandıktan sonra elde edildi.
Periodontitis olan 258 hastanın 33’ ünde KOVİD komplikasyonları gelişirken periodontitis bulguları olmayan 310 hastanın sadece 7’ sinde komplikasyonlar ortaya çıktı.
Periodontitis ve KOVİD’ li hastalarda lökosit, CRP, D-dimer gibi enflamasyonla alâkalı belirteçlerin seviyelerinin de yüksek olması komplikasyonlarda enflamasyonun rol oynadığını düşündürüyor.
Vaka-kontrol metodu ile yapılan ve Journal of Clinical Periodontology’ de yayınlanan araştırma sebep-sonuç münasebetini değil bir birlikteliği gösteriyor.
Periodontitis, dişeti kanamaları, nefeste kötü koku ve dişlerin kaybedilmesine sebep olur.
Diş ve ağız sağlığı için yapılması gerekenler
BİR: Yemeklerden sonra ağzın tuz ve karbonatlı su ile çalkalanmalı, dişler ve dil diş fırçasıyla ve diş araları diş ipiyle temizlenmelidir.
İKİ: İçlerinde birçok kimyasal bulunan diş macunu ve ağız çalkalama sıvılarını tavsiye etmiyorum.
ÜÇ: Sağlıklı gıdalarla adam gibi beslenme şarttır. Şeker ve sigara dişlerin de en büyük düşmanıdır.
KOVİD’ de mücadelede tuzlu su ile gargara da önemlidir
Ağzı boşluğunun tuzlu suyla çalkalanması burun eti, alerji, sinüzit, farenjit gibi üst solunum yolları hastalığı olanlar için de sağlıklı bir hayat için de kendimin de yaptığı faydalı bir uygulamadır.
Koronavirüse karşı mücadelede enfeksiyonu ve ilerlemesini önlemek için tuzlu suyla gargara yapılmasının ehemmiyetine dikkat çekmiştim (2):
“Yeni yapılan araştırmalarda tuzlu su ile ağız ve burun yıkamanın solunum yollarında hastalık yapan virüslerin üzerinde etkili olduğunu gördük. Tuzlu suyun, mekanik bir temizlik sağladığını ve hücreler üzerinde bulunan titrek tüyler adını verdiğimiz fonksiyonunda daha iyi yerine getirildiği anlaşıldı. Ayrıca, tuzda bulunan klorun hücreler içine girerek burada hipoklorik asit oluşturduğunu ve bunun da virüsler üzerinde öldürücü etkisi olduğu ortaya çıktı.
Bir bardak suda bir çay kaşığı tuz ve yarım çay kaşığı karbonatı erittikten sonra ağızımızı gargara edip, enjektör vasıtasıyla da burnunuza sıkabilirsiniz. Vatandaşlara, yazın denize girmeleri, kışın da böyle bir imkan olmadığı için hiçbir maliyeti olmayan, kolay uygulanabilen ve hiçbir yan etkisi olmayan tuzlu suyu öneriyoruz. Ayrıca tuzlu suyun tansiyon yükselteceği söylemlerini de akıl ve mantık dışı buluyorum. Ben hastalarıma her zaman tuzlu ve karbonatlı suyu tavsiye ediyorum.”
Gelelim neticeye
Periodontitis ile birçok akciğer, enfeksiyon, diyabet, kalp-damar hastalıkları ve kanserlerin münasebeti bilinmektedir ve bunlara KOVİD’ in de eklenmesi şaşırtıcı değildir.
Bu araştırma, mâlûm çevrelerden büyük tepki alan ağız ve burnun tuzlu su ile temizlenmesinin ehemmiyetini bir kere daha gözler önüne seriyor.
Sağlığa selâm, gargaraya devam!