Uzun ve hastalanmadan bir ömür sürmenin “adam gibi yaşamakla” yani sağlıklı beslenmekle, yeteri kadar hareketli olmakla ve sigara-alkolden uzak durmakla mümkün olduğuna inanıyorum.
Gel gelelim ortalama hayat süresinden çok daha uzun yaşayabilmek mesela 100 yaşını devirebilmek için “genlerin” öneminin daha fazla olmalıdır diye düşünürüm.
Çünkü bir asrı geride bırakanların uzun yaşama tavsiyelerine baktığınızda ortak faktörleri bulmak çok zordur.
Asırlık olmayı kimi çok az uyumaya, kimi çok uyumaya, kimi her gün içki içmeye, kimi ağzına alkolün zerresini değdirmemeye, kimi her gün yumurtalı domuz pastırması yemeye, kimi her gün balık yemeye bağlar.
Yeni bir teknikle yapılan araştırma çok uzun yaşamada hayat tarzından ziyade genlerin daha önemli olduğunu ortaya koydu.
PLOS Genetics isimli dergide yayınlanan araştırmada yaşlanmayla ilgili Alzheimer ve kalp-damar hastalıklarının riskini artıran genler incelendi.
Bazı genetik variyantlar bu hastalıkların riskini artırırken bir taraftan da uzun yaşama şansını azaltır.
Önce 90 yaş üzerindeki 5400 ve 100 yaş üzerindeki 600 kişide uzun yaşamayla ilgili genlere bakıldı.
Böyle sekiz gen bulundu ve takip çalışmasında 100 yaş üzerindeki 10000 kişini genleri analiz edildi.
Bunlar içinde dört genin 100 yaşından uzun yaşayanlarda daha yaygın olduğu belirlendi.
Bu dört gen şunlar:
CKDN2B geni hücre bölünmesinde rol oynuyor
APOE geni (Apolipoprotein E) Alzheimer ve kalp-damar hastalıklarıyla ilgili.
SH2B3 geni meyve sineklerinde hayatı uzatıyor
ABO geni kan gruplarının belirlenmesini sağlıyor.
O kan grubunda olanlar uzun yaşıyor ve bunlarda kanser ve koroner kalp hastalığı riski daha az, kötü kolesterol seviyeleri daha düşük.
Hücre bölünmesini düzenleyen CDKN2B geni de asırlıklarda daha yaygın idi.
Hücresel yaşlılık, biyolojik yaşlanmanın bir parçasıdır ve normal diploid hücreler bölünürken meydana gelirler ve hücre yaşlanmasını önleyen bir gen uzun yaşamanın da anahtarlarındandır.
Gelelim neticeye
Bu araştırma hayat tarzının hiçbir önemi yok, genleriniz iyi ise ne yerseniz yiyin nasıl yaşarsanız yaşayın fark etmez anlamına gelmiyor.
Sağlıklı hayat tarzının, genleri iyi olanlar tarafından da olmayanlar tarafından da benimsenmesi gerekir.
Amma velâkin 100 seneden uzun yaşamak ancak belirli genlere sahip olmakla mümkündür.