Allahın bizim için yazdığı olur…(Tevbe 51) MA KETEBEL’LAHU LENA
Biz her şeyi bir kaderle yarattık…(Kamer 49) İNNE KULLİ ŞEY’İN
HALGAHU Bİ GADER
Bu Allahın takdiridir…(Furkan 2) FE GADDERAHU TAKDİRA
Biz takdir ettik, biz ne güzel takdir ederiz...(Murselst 23)
FE GADDERNA FE Nİ’MEL GADİRÛN
Bu Aziz ve Alim Allahın takdiridir…(Ya Sin38) ZELİKE TAKDİRİN
AZİZİN ALİM
Biz her şeyi yaratmadan evvel bir kitapta yazdık............(Hadid 22)
Yaş kuru ne varsa hepsi kitapta yazılı…........................(En’am 59)
Her şey kitapta kayıtlı….......................................................(Neml 75)
KADERİ MÜBREM ( Bağımsız Kader ) = Tehiri ve tacili muhal olup, kesinlikle değişmeyen kaderdir. Felaketler, depremler, ölümler ve kıyamet… gibi değişmesi ihtimal dahi edilmeyen kaderdir.
Her ümmet için bir süre vardır. Vakti dolunca ne ileri alınır
ne de geri bırakılır… ( Yunus 9 ) ayeti Kaderi Mübreme delildir.
KADERİ MUALLAK ( Bağlı Kader ) = Tehiri ve tacili mümkün olup, değişe bilen ve tetbirle bozulabilen kaderdir.
Tetbirinizi alın…(Nisa 102)
Kendinizi kendi elinizle tehlikeye atmayın ( Bkr 195 )…
ilahi emirleri, bu kaderin değişebileceğinin delilleridir.
Allah dilediğini siler, dilediğini tutar… ( Rad 39) ayeti bu kadere delildir. Sevab ve günahlar, hayır ve şerler, haram ve helâl eylemler, kaza ve belalar, musibetler… kaderi muallaktır.
Bu kader, tetbirle, sadakayla, tedaviyle, duayla değişebilir
ve bozulabilir.