Yaklaşık iki aydır tüm dünyanın en önemli gündem maddesi koronavirüs desek yanlış olmaz. Koronavirüs önlemleri kapsamında İçişleri Bakanlığı genelgesi ile 16.03.2020 tarihinden itibaren eğlence yerleri, kahvehane, kıraathane, kafeterya, internet kafe, oyun salonları bahçesi, dernek lokalleri, SPA ve spor merkezleri gibi insanların toplu olarak bulunduğu toplam 149.382 işyerinin faaliyeti geçici süreliğine durduruldu.
İçişleri Bakanlığı; asker uğurlama töreni ve piknik faaliyetlerinin ardından aldığı yeni bir kararla berber, kuaför ve güzellik merkezlerinin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması yönünde karar aldı.
Yine İçişleri Bakanlığı tarafından 21.03.2020 tarihi saat 24:00 itibariyle içkili ve/veya içkisiz tüm lokanta ve restoranlar ile pastane ve benzeri işyerleri, sadece paket servis, gel-al benzeri şekilde, müşterilerin oturmasına müsaade etmeden hizmet verecek.
65 yaş ve üzeri, bağışıklık sistemi düşük ve kronik akciğer hastalığı, astım, KOAH, kalp/damar hastalığı, böbrek, hipertansiyon ve karaciğer hastalığı olanlar ile bağışıklık sistemini bozan ilaçları kullananların dışarı çıkmaları sınırlandırıldı.
30 Nisan 2020 tarihine kadar, nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere, yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmeyecektir.
KORONA PAKETİ
Önce sağlığımızı ardından da ekonomimizi ciddi şekilde tehdit eden koronavirüse yönelik 18 Mart 2020 tarihinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından kapsamlı bir ekonomi paketi açıklandı.
Bu zor dönemde en önemli hususlardan birisi de, iş ve istihdamın korunmasıdır.
Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından bürokrasiye “Kısa Çalışma Ödeneğinin devreye alınması, bundan faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılması ve hızlandırılması, böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verirken, işverenlerin de maliyetinin azaltması” talimatı verildi.
Kısa Çalışma genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Bu nedenle içinde bulunduğumuz Koronavirüsü/Covid-19 ‘dan etkilenen işyerlerinde kısa çalışma ile insanların işsiz kalmaması sağlanabilecek.
UYGUNLUK DENETİMİ ŞART MI?
İŞKUR Yönetim Kurulu Koronavirüsü/Covid-19 Etkisini “Dışsal Etkilerden Kaynaklanan Zorlayıcı Sebep” olarak kabul ederek kısa çalışmadan faydalandırma kararını hızlıca aldı. İşlemleri hızlandırmak adına da başvuruların elektronik ortamda yapılmasına imkân sağladı.
Ancak gelin görün ki bir kısım bürokrasi yine boş durmadı. Gereksiz şekilde işlemleri zorlaştırmaya çalışıyor. Cumhurbaşkanımızın süreçlerin kolaylaştırılması ve hızlandırılması yönündeki açık talimatına rağmen halen uygunluk denetiminde direniyor. AÇSHB Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca alınan kararlar uyarınca, İş Müfettişlerince Kısa Çalışma Uygulaması Kararı uyarınca yapılacak uygunluk tespiti incelemeleri yapılacak. Anlamak mümkün değil.
Olması gereken özellikle faaliyeti durdurulan veya sektörel zorluk içinde olduğu bilinen 150-200 bin işyerinin başvurusunu kabul edip, daha sonra mevzuata aykırılık olup olmadığının örneklem yoluyla denetlenmesidir.
Yani, 149.382 işyerinin faaliyeti geçici süreliğine durdurulduğu apaçık ortada iken, bu işyerleri için neden denetim ihtiyacı duyuluyor. Şimdi mart ayında öyle veya böyle bu işçilerin maaşını işveren ödeyecek. Nisan ayında ne olacak? Kapalı işyerlerinin çalışanları eve nasıl ekmek götürecek? Cumhurbaşkanımızın kararını nasıl sorgularsınız?
Nisan ayında faaliyeti durdurulan işyerlerine ilave olacak diğer işyerleri de dikkate alındığında başvuru yapacak yüzbinlerce işyerinin uygunluk tespitini nasıl yaptırmayı düşünüyorsunuz? Bürokrasinin apaçık ortada olan bu krizi daha da derinleştirmenin amacı nedir?