Bir önceki yazımda gelir vergisi beyanı ile bazı önemli hususları açıklamıştım.
Bugün de hem birden fazla işverenden ücret alanların durumunu ve hem de hazır beyan sistemini açıklayacağım.
Normal şartlarda bir işyerinde çalışanların almakta oldukları ücretlerinden gelir vergisi kesilmek suretiyle ücretin vergilendirilmesi yapılmaktadır. Vergi mevzuatı, ücretlilerin vergilendirilmesinde kaynaktan kesinti (tevkifat, stopaj) usulünü nihai vergileme şekli olarak benimsemiştir. Tam mükellef gerçek kişilerin tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücretlerinin;
– Sadece bir işverenden elde edilmesi halinde,
– Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda ise birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamının 2018 yılı gelirleri için 34.000 TL’yi aşmaması halinde yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
Diğer bir deyişle, tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirleri için tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.
Birden fazla işverenden ücret alanlar
Bir hizmet erbabı, birden fazla işverene bağlı olarak da çalışabilir. Bu çalışmaları sonunda, birden fazla işverenden ücret adı altında birden fazla gelir elde edebilir. Ücretlerin vergilendirilmesinde, birden fazla işverenin yanında hizmet sunumu söz konusu olmadıkça, ücretlinin vergi mükellefiyeti tesis ettirmesi ve beyanname vermesi söz konusu değildir.
Tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirleri (GVK’nın 64. maddesinde yer alan diğer ücretler ile vergiden istisna olanlar hariç) için ise tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname verilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, yıl içerisinde ücret alınan işveren sayısıdır.
Birden fazla işverenden ücret almış olmak ibaresi, aynı zaman sürecinde birden fazla işverenden ücret almayı kapsadığı gibi, yıl içerisinde iş değişikliği dolayısıyla birden fazla işverenden ücret almayı da kapsamaktadır. Örneğin mayıs ayı sonunda bir işyerinden ayrılan, haziran ayında yeni bir iş bularak çalışmaya başlayan ücretli de yıl içerisinde birden fazla işverenden ücret aldığından, yukarıdaki kurallara tabi olacaktır.
Fakat yıl içerisinde iş değişikliği nedeniyle birden fazla işte çalışanlarla aynı anda birden fazla şirketten ücret alanların beyanname vermesi gerekebilecektir. Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilen hallerde, birinci işverenden sonraki işverenlerden alınan ücretlerin toplamının 2018 yılı gelirleri için 34.000 TL’yi aşması durumunda ise birinci işverenden alınan da dahil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamı beyan edilecektir. Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağının belirlenmesi, mükellefin serbest takdirine bırakılmıştır.
Ücret geliri yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar da Hazır Beyan Sisteminden yararlanabilmektedir.
Hazır Beyan Sistemi
Hazır Beyan Sistemi; beyana tabi gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri), menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlardan ya da bunların bir kaçından oluşan mükelleflerin yıllık gelir vergisi beyannamelerinin, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından önceden hazırlanarak internet ortamında mükelleflerin onayına sunulduğu, hızlı ve kullanımı kolay bir sistemdir.
Tevkifata tabi olmayan ücret geliri elde eden ücretliler ile birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 2018 yılı için bu tutar 34.000 TL’yi aşan mükellefler, ücretlerinin tamamını (ilk işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere) Hazır Beyan Sistemini kullanarak beyan edebileceklerdir.
Beyanda son tarih
2018 yılında elde edilen ücret gelirlerine ilişkin olarak verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi gereken çalışanların 2018 yılında elde etmiş oldukları gelir vergisine tabi gelirleri için 25 Mart 2019 tarihine kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeleri gerekmektedir. Ödenmesi gereken verginin yarısı mart sonuna, diğer yarısı ise temmuz ayı sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.
Beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, 2019 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit olmak üzere;
• Birinci taksitin damga vergisi ile birlikte 1 Nisan 2019 tarihine kadar,
• İkinci taksitin ise 31 Temmuz 2019 tarihine kadar, ödenmesi gerekmektedir.
Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını gerektiren durumlarda, beyan üzerine tarh edilen vergiler beyanname verme süreleri içinde ödenecektir.