Çeşitli nedenlerle yıl içinde iş değiştiren veya aynı anda birden fazla işyerinde çalışanların ne şekilde vergilendirileceği, kümülatif gelir vergisi matrahının devam ettirilip ettirilmeyeceği çok tartışılan bir konudur.
27.05.2020 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 311)’nde yapılan düzenleme ile “Yıl içerisinde işveren değiştiren hizmet erbabı, ücret gelirine ilişkin gelir vergisi matrahını yeni işverenine bildirmek suretiyle ücretinin gelir vergisi tarifesine göre kümülatif olarak vergilendirilmesini talep edebilir. Bu durumda yeni işveren kümülatif matrahı dikkate alarak tevkifat yapar. Yıl içinde birden fazla işverenden elde ettiği ücret gelirleri kümülatif matrah dikkate alınarak vergilenen hizmet erbabının bu gelirlerini yıllık beyannameyle beyan etme yükümlülüğü bulunması durumunda, yıllık beyannamede bildirilen matrah üzerinden hesaplanan gelir vergisinden kümülatif matrah dikkate alınmak suretiyle tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir.” hükmü getirilmişti.
Normal şartlarda işveren değişikliğinde çalışanın talebine bağlı olarak kümülatif vergi matrahı taşınmaktadır. Bir işyerinden ayrılıp başka bir işyerinde işe başlayan işçi için kümülatif gelir vergisi matrahının taşınmasına dair işveren onayına ihtiyaç bulunmamakta, yalnızca çalışanın talebi gerekmektedir. Çalışan işverene başvurup kümülatif vergi matrahının taşınmasını talep eder ve matrahı işverene bildirirse işveren bunu dikkate alarak kümülatif vergi matrahını devam ettirir. Böylece, hizmet erbabının, yıllık beyanname vermesi durumunda da Kümülatif matrah dikkate alınarak hesaplanan vergiyi mahsup edecek olması nedeniyle fark vergi ödememesi imkânı doğacaktır.
30 Ekim 2022 Tarihli ve 31998 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 321 no’lu tebliğ ile de bazı yeni düzenlemeler getirilmişti. 30 Ekim 2022 Tarihli ve 31998 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 321 no’lu tebliğ ile 311 no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin 21 inci maddesinin beşinci fıkrasının ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Hizmet erbabının talep etmesi ve işverenlerin de kabul etmesi kaydıyla, yıl içerisinde aynı anda birden fazla işverenden alınan ücret gelirleri de kümülatif matrah dikkate alınarak tevkifata tabi tutulabilir.” 30 Ekim 2022 Tarihli ve 31998 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 321 no’lu tebliğ ile ücret gelirlerinin vergilendirilmesine yönelik yapılan yeni düzenleme ile birlikte yıl içerisinde aynı anda birden fazla işverenden ücret alanlar yönünden çalışan talebinin yanı sıra işverenin de onayı ile kümülatif gelir vergisi matrahının taşınması gündeme gelecektir.
Dolayısıyla yıl içerisinde aynı anda birden fazla işverenden alınan ücret gelirlerinin vergilendirilmesine ilişkin yapılan değişikle beraber işverenin onayı, çalışanın aynı anda iki şirkette çalışması halinde aranmaya başlanmıştır.
Örneğin çalışan A şirketinde çalışırken aynı anda B şirketinde çalışıyorsa, A ve B işverenleri çalışanın talebi ve verecekleri onay ile çalışanın kümülatif gelir vergisi matrahını beraber takip edebilecektir.
Bu durum kümülatif gelir vergisi matrahı toplamı 880.000 TL’ye ulaşan sigortalılar için elzemdir. İş değişikliklerinde beyanname verme şartı, iki kümülatif gelir vergisi matrahının 70.000 TL’ye ulaşması halinde doğmaktayken, aynı anda iki işyerinde çalışma halinde beyanname verme şartı iki matrah toplamının 880.000 TL’ye ulaşmasında doğmaktadır.
Diğer yandan çalışan A şirketinden, B şirketine geçiş yaptığında kümülatif gelir vergisi matrahının taşınmasını talep ediyorsa, B işvereni kümülatif gelir vergisi matrahını taşımakla hala yükümlüdür.