GELECEĞİN MESLEKLERİ VE MESLEKÎ REHBERLİK

Günümüzde sanayi ve teknoloji çok hızlı bir şekilde ilerliyor.

Bilindiği gibi; İlk sanayi devrimi (1.0), su ve buhar gücünü kullanarak mekanik üretim sistemleriyle ortaya çıkmıştır. İkinci sanayi devrimi (2.0), elektrik gücünün kullanılmaya başlamasıyla ve seri üretime geçişle başladı. Üçüncü sanayi devriminde (3.0) ise dijital devrim, elektroniklerin kullanımı ve BT (Bilgi Teknolojileri)’nin gelişmesiyle üretim daha da otomatikleştirildi. İlk olarak 2011 yılında Hannover Fuarında Alman Hükümeti’nin üretim ve bilgisayarlaşmaya teşvik etme ve ileri teknolojiyle yapılandırma projesi olarak kabul edilen bu son sanayi devrimine de Endüstri 4.0 denmektedir.

Modern teknolojinin gelişmesiyle 3D yazıcılar drone’lar ve makinelerin, otomasyon sistemlerinin gelişmiş internet teknolojisi ile mobil cihazların yaygınlaşmasıyla beraber kendi aralarında daha uyumlu haberleşerek, hatasız bir üretim sistemi meydana getirerek günümüz Teknolojisi Endüstri 4.0 çağına ulaşmıştır.

Şimdi Dördüncü Sanayi Devrimi (4.0)’ni yaşıyoruz.

Günümüzde sanayi ve teknoloji çok hızlı bir şekilde gelişiyor.

Özellikle de bilişim alanında her üç ayda yeni modeller ortaya çıkıyor. Yeniler, çabuk eskiyor. Yeni aldığımız cep telefonunun bir üst modelinin çok kısa bir süre sonra üretildiğini, elimizdeki modelin 3-4 ay gibi kısa bir zamanda eskidiğini görüyoruz.

Gelişen teknolojilere göre yeni iş alanları, yeni meslekler oluşuyor. Yeni meslekler oluşurken, çalışanlarda aranan yeterlikler de değişiyor. Reel sektör, kişilerden, yeni işleri yapabilecek yeterlikler arıyor. İşverenler, işe gireceklerden yeni teknolojinin getirdiği yeni meslekleri yapabilecek bilgi ve becerilere sahip eleman arıyor.

Bu becerileri 21. yüzyıl becerileri diye de adlandırabiliriz.

Hızla gelişen dünyaya uyum sağlayabilmek için gelişecek yeni alanları ve geleceğin mesleklerini öğrenmek lazım.

Geleceğin Alanları nelerdir?

Bu sorunun cevabını Microsoft şirketini kuran B. Gates ile cevaplamak istiyorum. Gates’e sorarlar “Yarım kalan öğreniminize bugün devam etseniz hangi alanda kariyer yapardınız?” Gates, üç alanı işaret eder.

Yapay zekâ alanı, Enerji sektörü alanı, Biyoteknoloji alanı

Geleceğin meslekleri bu alanlardan doğacaktır.

Sizler için geleceğin mesleklerini araştırdım.

Peki, geleceğin meslekleri nelerdir?

Geleceğin meslekleri denince ilk akla gelenler:

3D üretim mühendisi, Dijital sanayi operatörü, Robot teknisyeni, Yapay zekâ eğitmeni, İnsan DNA Programcısı – Biyoteknolog, İklim mühendisi, Veri analisti, Endüstriyel tasarım mühendisi, Dijital rehabilitasyon danışmanı, Drone pilotu, Artırılmış gerçeklik geliştiricisi, Kişisel gizlilik danışmanı, Nanoteknoloji mühendisi, Kişiye özel organ üretim uzmanı, Enerji sistemleri mühendisi, Beyin implant uzmanı, Teknik etik uzmanı, Cyborg tasarımcısı, Zihin transferi uzmanı, Robotik veya holografik avatar tasarımcısı, IT ve matematik uzmanları, Uzay turizm rehberi, Bilişim hukuku uzmanı,

Avrupa Eğitim Vakfı tarafından yayımlanan bir raporda, gelecekte 500 bine yakın yeni mesleğin ortaya çıkacağı ifade edilmiştir.

Üretim, tasarım ve pazarlama süreçlerini yönetecek meslekler ve bu mesleklerin gerektiği yeterlikler değişmektedir. Bu değişime ayak uydurmamız gerekir.

Teknoloji becerisi, değişim ve dönüşüm gerektiriyor. Günümüzdeki görevlerin %70’ i otomasyona geçecektir. Birçok işi yapay zekâ ile çalışan robotlar yapacaktır. Birkaç sene önce düzgün bir şekilde yürümeyi başaramayan robotlar günümüzde ters takla atıyor. Bizim yerimize depoda mal taşıyabiliyor, inşaatlarda aktif rol alabiliyor. Robotlar, hastanelerde ameliyat bile yapabiliyor. Hatta yapay zekâ ile çalışan robotlardan oluşan yeni ordular kuruluyor, savaşçı robotlar üretiliyor.

Robotlar ve otomasyon araçlar, hayatımıza her geçen gün biraz daha girmektedir, girmeye de devam edecektir. Peki, o zaman insanlara ihtiyaç azalacak mı? Çocuklarımız işsiz mi kalacak? Elbette hayır. Teknolojinin gelişmesiyle birçok eski meslek yok olurken fazlasıyla yeni meslek grubu hayatımıza girecektir. Yeni oluşacak meslekleri yine insanlar yapacaktır. Robotları ve bilgisayarları yönetecek yine insanlar olacaktır.

Gençlerimizi geleceğin mesleklerineyönlendirmeliyiz…

Anne babalarının çoğu, eskiden kendisinin olmak isteyip de olamadığı meslekleri çocuklarına önerdiklerine şahit oluyoruz. Geçmişte revaçta olan mesleklerin bir kısmının günümüzde önemini kaybettiğine şahit oluyoruz.

Günümüz gençlerine mesleki rehberlik yaparken onları “eski” mesleklere ve eski çalışma biçimlerine göre yaparsak eksik ve hatta hatalı davranmış oluruz. Bu nedenle çocuklarımızın ilgi alanlarını da dikkate alınarak, geleceğin mesleklerine yönlendirmemiz gerekir.

Çocuklarımızı, geleceğe ve geleceğin mesleklerine hazırlamak görevi biz eğitimcilere düşüyor. Bu konuda geleceğin insan gücü planlamasını yapacak bakanlıklardan biri olan Millî Eğitim Bakanlığına da önemli görevler düşüyor. Eğitim Bakanlığı, eğitim sistemini yeniden yapılandırırken, yeni öğretim programlarını hazırlarken, yeni eğitim materyallerini geliştirirken, yeni eğitim ortamlarını düzenlerken bu gerçeği göz önünde bulundurmalı ve çocuklarımızı geleceğin mesleklerine hazırlamalıdır.

Bu yönde, Millî Eğitim Bakanlığında ciddi adımlar atılmaktadır. Özellikle son yıllarda reel sektör temsilcileriyle ve araştırmacı üniversitelerle işbirliği protokolleri imzalamaktadır. Okullardaki atölye ve laboratuvarları geleceğin mesleklerine ve ileri teknolojilere uygun hale getirme çabaları görülmektedir.

Öğrencilerimizin, organize sanayi bölgelerinde, tekno-kentlerde ve araştırma üniversitelerinde yetiştirilmeye başlanması önemli bir başlangıç olarak görülmektedir.

Türkiye’de okul öncesi eğitiminden itibaren okullarda kodlama eğitimi verilmeye başlanması; Okullarda, kodlama haftası düzenlenerek kodlama etkinlikleri gerçekleştirilmesi geleceğe hazırlık olarak adlandırılabilir.

Geleceğe hazırlığa yönelik Millî Eğitim Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ortak çalışmaları yaptıkları işbirliği uyumu, kararlılığı ve başarma azmini ortaya koyuyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Dijital Türkiye Haritası’nı hazırlanması, Araştırma ve Geliştirme-Yenilik Reform Paketleri ve en son olarak 13 Aralık 2018 tarihinde Türkiye Uzay Ajansının kurulması çalışmaları yarınlara yönelik umutlarımızı artırmaktadır.

İnanıyorum bu güzel girişimlerle, Türkiye’mizin ihtiyaç duyduğu algoritma üreten gençleri yetiştireceğiz. Çağdaş uygarlık seviyesi üzerine çıkacağız.

Gelecekten eminim…umutluyum…

Yarınlarımız daha iyi olacak.

Yarınlar bizim…

Namık Kemal YILDIZ