Tür­ki­ye’de ilk kez 2016’da fın­dık fi­ya­tı, dünya fın­dık te­ke­li fir­ma­sı Fer­re­ro’nun Türk pa­za­rı­na ta­ma­men hakim ol­du­ğu şart­lar­da be­lir­le­necek. Ta­ma­men hakim olmak ne demek? Fer­re­ro Tür­ki­ye yet­ki­li­si­ne göre dünya fın­dı­ğı­nın yüzde 75’ini üre­ten Tür­ki­ye’deki fın­dı­ğın yüzde 75’ini tek ba­şı­na Fer­re­ro alı­yor. Es­ki­den Fer­re­ro fın­dı­ğı Türk fir­ma­lar­dan alı­yor­du. Oltan Gıda Fer­re­ro’ya fın­dık satan en büyük Türk fir­ma­sıy­dı. 2015’te Fer­re­ro Oltan Gıda’yı satın aldı. Don et­ki­si ve re­kol­te dü­şü­şü ile Oltan Gıda Fer­re­ro’ya sa­tı­lı­ver­di. Sonra ne oldu? Geçen sene 2015’te ki­lo­su 15 TL. olan fın­dık 2016’da hop 9 TL’ye (8.75 TL) dü­şü­ver­di. AKP li­be­ral ya! 2016’da fi­ya­tı ser­best bı­rak­tı! Fi­yat­lar güm! Üs­te­lik Bakan Faruk Çelik üre­ti­ci­ye des­tek ve­ril­me­ye­ce­ği­ni de açık­la­dı. Fın­dı­ğın çift­çi­ye kilo başı ma­li­ye­ti 10-12 TL. ci­va­rın­da. Yani fın­dık­ta 9 TL. Ka­ra­de­niz’de küçük çift­çi­nin ölümü demek. Yani fın­dık­ta 9 TL Ka­ra­de­niz’de fın­dık üre­ti­ci­si­nin evini tar­la­sı­nı sat­ma­sı demek! Sonra ne ola­cak? Fer­re­ro fın­dık tar­la­la­rı­nı ucuza ka­pa­tıp kendi iş­çi­le­ri­ni yer­leş­ti­recek. Söz­leş­me­li alım adı al­tın­dai ken­di­ne köle ucuz çift­çi aile­le­ri ya­ra­ta­cak. Bun­lar as­lın­da ‘aile’ adı al­tın­da, İtal­yan şir­ke­te ça­lı­şan ‘pro­le­ter aile­ler’ ha­li­ne ge­lecek. Ka­ra­de­niz’de fın­dık üre­ti­ci­le­ri tas­fi­ye edi­lecek! Yıl 2016! Hoş gel­din Fın­dık Em­per­ya­liz­mi!

Fer­re­ro’nun he­de­fin­de Ka­ra­de­niz’deki küçük fın­dık üre­ti­ci­le­ri­ni yok ede­rek, diğer ül­ke­ler­de yap­tı­ğı gibi ken­di­ne bağlı büyük fın­dık plan­tas­yon­la­rı oluş­tur­mak var. Bu­ra­da ucuz işçi ve Su­ri­ye­li mül­te­ci­le­ri ça­lış­tı­ra­rak, Ka­ra­de­niz’de fın­dık üre­ten 2.5 mil­yon ve fın­dık­tan ge­çi­nen 8 mil­yon in­sa­nın pe­ri­şan edil­me­si söz­ko­nu­su.

Fın­dık pa­ha­lı olur­sa Tür­ki­ye’ye büyük döviz gir­di­si olur, üre­ti­ci­nin yüzü güler, ama kar­tel tem­sil­ci­le­ri ka­za­na­maz. Şimdi ya­ban­cı­lar küçük tarım iş­let­me­le­ri­ni, bağ bah­çe­yi satın almak ve bir elde top­la­nan plan­tas­yon­lar kur­mak is­ti­yor. Kar­lı­lık daha yük­sek ola­cak id­di­asıy­la öner­di­ği model sö­mür­ge­ler­de uy­gu­la­nı­yor zaten. Ancak Ka­ra­de­niz­li çift­çi sa­de­ce fın­dık üret­mi­yor top­rak­la­rın­da meyve, seb­ze­si­ni de üre­ti­yor. Hay­va­nı­na da ba­kı­yor. AB’nin kendi üre­ti­ci­le­ri­ne öner­di­ği ken­di­ne yeten or­ga­nik köy/çift­çi mo­de­li bu. Tür­ki­ye’ye ge­lin­ce va­ro­la­nı da­ğı­tın ağa­lık sis­te­mi kurun emri var! Onlar der de, ne­re­de milli id­di­asın­da­ki hü­kü­met ve fın­dık po­li­ti­ka­sı? Va­tan­daş bunu merak edi­yor işte. Üre­ti­ci­nin sa­hip­siz kal­ma­sı so­nu­cu fın­dı­ğın fi­ya­tı bu­gün­ler­de 8,75‘lere kadar düş­müş. Tür­ki­ye’nin ih­ra­cat ge­ti­ri­sin­de 3,5 mil­yar dolar gibi bir paya sahip olan fın­dık hü­kü­met ta­ra­fın­dan yok sa­yı­lır gibi. Hoş tarım yok sa­yı­la­rak it­ha­lat cen­ne­ti olduk 14 yıl için­de. Bakan Faruk Çelik böl­ge­de kopan fer­yat­lar üze­ri­ne hiç­bir so­nu­cu ol­ma­yan top­lan­tı­sın­da “Ürün bor­sa­la­rı ku­ru­lu­yor ve bor­sa­lar son de­re­ce önem­li gö­rev­ler üst­le­ne­cek­ler ve önü­müz­de­ki dönem içe­ri­sin­de fın­dık bor­sa­sı­nı ge­liş­ti­re­ce­ği­mi­zi” ifade etmiş. Ete narh koyan hü­kü­met fın­dık­ta fiyat be­lir­le­me­mek için yan çi­zi­yor. “Hak­sız re­ka­bet ve ka­zan­ca fır­sat ve­ril­me­yecek” cüm­le­si­ne çift­çi­nin yo­ru­mu şu: ‘Ya­ban­cı te­kel­le­re tes­lim edil­dik!’ Ya­ban­cı şir­ket­le­rin amacı bel­li­dir; pi­ya­sa­yı ele ge­çir­mek, tekel olmak, daha sonra da fi­ya­tı is­te­di­ği gibi be­lir­le­mek. 10 yıl­dır bunu ba­şa­rıy­la yü­rü­tü­yor­lar. Dün­ya­da en büyük fın­dık üre­ti­ci­si Tür­ki­ye fi­ya­tı be­lir­le­yen kim? Av­ru­pa te­kel­le­ri! Fın­dık Ta­nı­tım Grubu ise Türk fın­dı­ğı diye marka ya­pa­ma­dı­ğı gibi, Av­ru­pa Bir­li­ği’nin yal­nız­ca Tür­ki­ye`ye ka­buk­lu ve na­tu­rel fın­dık­ta uy­gu­la­dı­ğı %3 güm­rük ver­gi­si sı­fır­lan­ma­sı­nı sağ­la­ya­ma­mış! En büyük fın­dık üre­ti­ci­si Tür­ki­ye’ye AB sa­de­ce engel koyar, çok milli ik­ti­dar da sey­re­der ha­li­mi­zi Em­per­ya­list po­li­ti­ka­nın ağına dü­şü­rül­dü fın­dık üre­ti­ci­si. 

(Nev­val Se­vin­di)




Oltan Gıda, 2002 yı­lın­dan bu yana fın­dık­ta ih­ra­cat şam­pi­yo­nu. Son 500 büyük sa­na­yi ku­ru­lu­şu araş­tır­ma­sın­da ise 55. sı­ra­da yer al­mış­tı. As­lı­na ba­kar­sa­nız Şey­tan oğul­la­rı ka­pi­ta­list şir­ket­le­re ça­lı­şan Eko­no­mik Te­tik­çi­ler, gözde si­ya­si­le­ri zayıf da­mar­la­rın­dan ya­ka­la­ya­rak avuç­la­rı­nın içine alı­yor­lar. Ta­rı­ma ye­te­rin­ce teş­vik ve­ril­mi­yor veya teş­vik­ler fark­lı amaç­la­ra hiz­met edi­yor. Doğal ola­rak borç ba­ta­ğı­na giren milli şir­ket­ler ise ka­pi­ta­list­le­re kolay yem olu­yor. Yeni dünya dü­ze­ni ka­ba­ca böyle!