Tokat'ın Turhal ilçesinde genellikle bayramlarda ve özel günlerde yapılan yöresel ürün yoğurtmacın üretimi, coğrafi işaretinin alınmasının ardından arttı.
Adını yoğurma ve katlama kelimelerinden alan yoğurtmaç, Turhal ve çevresinde evlerde bayramlarda ve özel günlerde misafirlere ikram etmek için yapılan lezzetler arasında yer alıyor.
Hamur ve iç malzemenin kendine has yöntemle bir araya getirilip şekillendirilmesi ve taş tabanlı fırınlarda pişirilmesiyle elde edilen yoğurtmaç, haşhaşlı, cevizli veya sade olarak üretiliyor.
Turhal yoğurtmacı, Turhal Ticaret ve Sanayi Odasının (TSO) Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi (TOGÜ) iş birliğinde TÜRKPATENT'e yaptığı başvurunun ardından 2013'te coğrafi işaretle tescillendi.
- Coğrafi işaretle yoğurtmaç yapımının standartları belirlendi
Turhal Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Çenesiz, AA muhabirine, ilçelerinde yoğurtmacın önemli bir yeri olduğunu söyledi.
Eskiden yoğurtmacın özel günlerde, arife günlerinde ve bayramlarda yapıldığına dikkati çeken Çenesiz, "Coğrafi işaret belgesini almadaki maksadımız, yoğurtmaç yapımını standarda oturtmaktı. Ticari kaygılarla farklı tatlar oluşmaması asıl mantıktı. Meslekten olanlarla yaptığımız toplantıda gramaj, ebat, bunlar tespit edildi, kayıt altına alındı." dedi.
Fuarlar ile şehrin giriş ve çıkışındaki reklam panosuyla yoğurtmacın tanıtımını yaptıklarını anlatan Çenesiz, "Yoğurtmacın tanınırlığını elde ettik. Daha da güzel olması için çabalıyoruz. Yurt içi ve yurt dışına ulaşılsın, Turhal yoğurtmacı tadılsın istiyoruz." ifadesini kullandı.
Turhal'da fırın işleten Ufuk Özgül de yoğurtmacın ilçelerinde uzun yıllardır yapıldığını dile getirerek, "Eskiden evlerin küçük fırınlarında yapılırdı. Ticaret odasının coğrafi işareti almasından sonra yoğurtmaç üretimi yaygınlaştı. Başka illere de gönderiyoruz." diye konuştu.
Eskiden fırınlarında 40-50 yoğurtmaç satıldığını belirten Özgül, "Coğrafi tescil işleminden sonra günlük 400-500 üretim yapıyoruz. Şehir dışından gelenler veya şehir dışına çıkacaklar yoğun olduğunda bu satışımız 1000-1500'e kadar çıkıyor." dedi.
- Yoğurtmacın yapılışı
Yoğurtmaç hamuru açıldıktan sonra iç malzemenin sürülmesi ve hamurun katlanması işlemi 10-12 defa tekrar ediliyor.
Bu sırada sürülen iç malzeme, hamur yüzeyinin yarısına eşit dağılım gösterecek şekilde uygulanıyor. Yoğurtmaç çeşidine göre iç malzeme hazırlanmasında kullanılan cevizin özellikle "Niksar cevizi" olmasına özen gösteriliyor.
Yoğurtmaç hamurunun pişirilmesinde fırınların taş tabanlı olması ve fırının ısıtılmasında meşe, pelit gibi alevi bol odunların kullanılması da önem taşıyor. TOKAT (AA)
