GİRESUN (AA) - Giresun'da iki meslek lisesi öğrencisi, geliştirdikleri "etkileşimli robotik eldiven" ile kendilerini ifade etmekte güçlük çeken afazi hastalarının yaşamını kolaylaştırmayı hedefliyor.
Giresun Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 12. sınıf öğrencisi Gökhan Konal ve Bekir Can Köse, vücudunun belirli kısımlarını kullanabilen, konuşma yetisini kaybetmiş afazi hastalarının düşüncelerinin sese çevrilmesini sağlayan "etkileşimli robotik eldiven" geliştirdi.
Yaklaşık 5 aylık çalışmanın ürünü eldivenle 25 Şubat'ta Samsun'da gerçekleştirilen "TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri" yarışmasının Karadeniz Bölge Finaline katıldı.
"Teknolojik tasarım" kategorisinde birinci olan Konal ve Köse, Türkiye finallerine katılmaya hak kazandı.
Proje Danışman Öğretmeni Hasan Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kısmi felç ya da çeşitli kazalar sonucu insanın beyin korteksinde konuşma sürecine yön veren, birbiriyle irtibatlı "wernicke" ve "broca" alanlarının zarar görebildiğini söyledi.
Beynin bu alanları zarar gören afazi hastalarının yaşam sürecinde konuşamadığı için çeşitli psikolojik sorunlarla karşılaştığını ifade eden Aydın, "Özellikle kısmi felçli olup konuşma yetisini kaybedenlerin temel ihtiyaçlarını karşılamak için yardım almaları gerekir. Bu ihtiyaçları ifade edemedikleri zaman öfke patlaması yaşayabilirler." dedi.
Aydın, konuşma yetisini kaybetmiş, vücudunun belirli kısımlarını kullanabilen, temel ihtiyaçlarını yardımla karşılayabilen afazi hastalarının yaşantılarını kolaylaştırma adına öğrencilerin robotik eldiven geliştirildiğini belirterek, hastanın, dört parmağına giydirilen robotik eldiven sayesinde temel ihtiyaçlarını ifade etmesi ve etkileşim kurmasının kolaylaştırılmaya çalışıldığını aktardı.
Her parmak hareketinin sensörlerle algılanarak yazılımla çeşitli kombinasyonlar geliştirildiğini ve radyo dalgalarıyla ses ünitesine karakter bilgilerinin aktarıldığını anlatan Aydın, "Ses ünitesine gelen karakter bilgileri yorumlanarak 'Evet', 'Hayır', 'Karnım acıktı', 'Lavaboya gitmek istiyorum', 'Televizyonu açar mısın?', 'İyi hissetmiyorum' gibi birçok kelimeler seslendirilmektedir. En önemli özelliği ise ihtiyaca göre seslerin değiştirilebilmesidir." diye konuştu.
Aydın, proje yapım aşamaları belirlendikten sonra ilk olarak günlük hayatta kullanılan mini hafıza kartları içerisindeki ses dosyalarının okutulup çalınmasının denendiğini anlatarak, "Sistemin radyo frekansı alıcı kısmına mini ses yükseltici koyulması gerektiği yapılan testlerde ortaya çıkmıştır. Projede kullanılan mikroişlemci herkesin temin edebileceği düzeyde olup dahili bluetooth modülü olan mikroişlemciler, bluetooth mesafesi kısa olduğundan tercih edilmemiştir." dedi.
- "Hedefimiz daha da geliştirmek"
Öğrencilerden Gökhan Konal ise bir arkadaşının afazi hastası dedesinden esinlenerek Bekir Can Köse ile projeyi gerçekleştirmeye karar verdiklerini söyledi.
Bekir Can Köse de projelerinin 25 Şubat'ta Samsun'da gerçekleştirilen "TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması"nda birincilik elde ettiğini ve Türkiye finaline katılmaya hak kazandıklarını ifade etti.
Bunun mutluluğunu yaşadıklarını dile getiren Köse, "Projemiz bize göre çok önemli. Hedefimiz daha da geliştirmek ve hastaların yararına kullanmaktır." diye konuştu.
