Gastroenterolgy isimli tıp dergisinde yayınlanan “Consumption of fermented milk product with probiotic modulates brain activity” başlıklı araştırma üç gruba ayrılan, 18 ve 55 yaşlar arasında değişen, mide-bağırsak ve ruhsal durumla ilgili bir belirtileri olmayan 36 kadın üzerinde gerçekleştirildi (1).

Birinci gruptakilere bir ay boyunca sabah akşam probiyotik (Bifidobacterium animalis, Streptococcus thermophiles, Lactobacillus bulgaricus ve Lactococcus lactis) ihtiva eden yoğurt yedirildi.

İkinci gruptakilere yoğurt lezzeti ve görünümünde olan ama içinde probiyotik bulunmayan bir süt ürünü verildi.

Üçüncü gruptakilere herhangi bir şey verilmedi.

Deneklerin tümüne 4 haftalık çalışmanın başlangıcında ve sonunda istirahat sırasında ve duygu tanıma testine (emotion-recognition task) cevaplarından sonra fonksiyonel MR (manyetik rezonans) tetkikleri yapıldı.

Yüzdeki duygusal değişiklikleri tanımayı ölçmeye yarayan duygu tanıma testinde, öfkeli veya korkmuş insan yüzleri olan resimler gösterildi ve aynı duyguları gösteren diğer yüzlerle eşlendirmeleri istendi.

Görsel bir uyarıya karşı beynin duygusal ve bilişsel bölgelerinin davranışlarını ölçmeye yarayan bu testin seçilmesinin sebebi, hayvan deneylerinde bağırsak florasındaki değişikliklerin duygusal davranışları etkilediğinin belirlenmiş olması.

Araştırmada, yoğurt verilen kadınlarda duygu ve emosyonların kontrol edildiği her iki beyin bölgesinde kontrol gruplarına göre aktivite azalması tespit edildi.

Yoğurt verilen grupta istirahat beynin istirahatteki görüntülerinde beynin idrakle ilgili alanları ile beyin sapında ağrıyı tanıyan bölge arasında bağlantılar olduğu görüldü.

Kontrol grubunda ise duygu ve emosyonlarla ilgili bölgelerden ağrı tanıyan bölgelere daha fazla bağlantı olduğu belirlendi.

Gelelim neticeye

Bu çalışma kadınlarda probiyotiklerin uyarılmış beyin cevapları ve istirahat sırasındaki iletişim ağlarına etkisi göstermekle beraber bunun mekanizmaları hakkında herhangi bir bilgi vermiyor.

Araştırmacılar “Beynin sadece emosyonlarla ilgili olan bölgelerinin değil duyguların hazırlanmasında da rolü olan alanları da dâhil birçok bölgesinin etkilenmesinin çok sürpriz olduğunu” söylüyor ve diyorlar ki:

“Bağırsaklar ve beyin arasındaki etkileşimin daha iyi anlaşılabilmesi için mikrobiyota ve beyin arasındaki sinyal yollarının da bilinmesi gerekir.

Bağırsak mikrobiyotasını düzenleyerek anormal ağrıları olan ve bağırsak mikrobiyotasındaki bozulmayla alâkalı stres cevapları olan hastaların tedavisinde yeni ufuklar açılabilir.”

Bu çalışma özetle yediğimiz içtiğimiz gıdaların bağırsak mikrobiyotası üzerinden sadece metabolizmayı değil beyin fonksiyonlarını da etkilediğini ortaya koyuyor.