YENİ SİSTEMDE VEKİL HESABI ve LİSTELER

Listeler açıklandı!..

24 Haziran’da yapılacak olan genel seçimler Türk siyasi tarihine “vekil listelerine en çok tepki verilen” veya “ittifaklar konusundan en çok kopmalar olan” seçimler olarak geçerse şaşırmamak gerek.

Vekil listeleri ile ilgili tüm partililer ve seçmen ters köşe oldu.

Böyle olacağı belliydi!

Ne demiştik;

“Artık milletin meclisteki vekili yerine partilerin millet içindeki temsilcileri dönemi başlamıştır.”

Teamül gereği yapılan temayüller, yoklamalar, ön seçimler tarih oldu.

Gelinen durumda –mış gibi yapanlar taşra teşkilatlarının gazını almaktan öteye geçemedi.

En az tartışılan vekil listesi ise MHP’nin oldu!..

Listelerin açıklanması sonrası listelere taraf olan partililer ve adaylara bakarak oy kullanacak olan seçmenler açısından listelerin beğenilme oranı %25’de kaldı.

Son gün açıklanan vekil listeler beklentileri karşılamadı.

***

Milletvekili hesaplama yöntemi değişti!

Rejim değişikliği ile ilgili ittifak düzenlemesiyle milletvekilliği hesaplama formülü olan “d’Hont sistemi” değişmese bile yöntem değişti;

Öncelikle ittifak içi hesaplamalar yapılacak.

Örnek ilimizde 900 bin kullanılan geçerli oy olsun.

İTTİFAK 1

A Partisi

B Partisi

İTTİFAK 2

C Partisi

D Partisi

E Partisi

F Partisi

İttifak 1’de ittifak yapan A ve B partisi olsun. İttifak 2’de ise C, D,E olsun. İttifak dışı ise F partisi olsun.

A ve B partisinin aldığı oy A=300 bin, B=100 bin, pusuladaki ittifak çerçevesi üzerine vurulan ortak oy ise 40 bin olsun.

Ortak oy” denilen oy ne demek?

Pusuladaki “ittifak alanı” içindeki parti adı altında vurulmamış ama ittifak çerçevesi içine verilmiş oylara “ortak oy” deniliyor.

A Partisi

B Partisi

İttifak ortak oyu

300.000

100.000

40.000

C Partisi

D Partisi

E Partisi

İttifak ortak oyu

180.000

140.000

50.000

80.000

F Partisi

14.130

Hesap şöyle;

İttifak 1’de ki A Partisinin oyu ile B Partisinin oyu toplanır.

300.000 + 100.000 = 400.000

İttifak ortak oyunu ittifak içi partilere dağıtmak için bir katsayı hesaplanır. Katsayı ittifak içindeki partilerin aldığı oyun, ittifakın toplam oyuna bölünmesi ile bulunur.

A Partisi için katsayı 300.000 / 400.000 = 0,75

B Partisi için katsayı 100.000 / 400.000 = 0,25

İttifak 1 ortak oyu A ve B Partisine katsayı oranında dağıtılır.

A Partisi

B Partisi

Alınan Oy

300.000

100.000

İttifak 2 ortak oyu dağılımı

(40.000 x 0,75) = 30.000

(40.000 x 0,25) = 10.000

Toplam Oy

330.000

110.000

İttifak 1 Toplamı

440.000

Pusulada ittifak üzerine verilen artık oylar, İttifak 1’de ki A ve B partisine orantısal olarak dağıtılır. Böylece A= (300.000+30.000) 330 bin, B=(100.000+10.000) 110 bin olur.

Gelelim İttifak 2’ye;

C Partisi

D Partisi

E Partisi

Alınan Oy

180.000

140.000

50.000

Katsayı

0,486

0,378

0,135

İttifak 1 ortak oyu dağılımı

38.880

30.240

6.750

Toplam Oy

218.880

170.240

56.750

İttifak 2 Toplamı

445.870

***

d’Hont sistemi ile hesaplamalara geçelim;

Öncelikle hesaplama yaparken her bir ittifakı bir parti gibi düşünerek her bir ittifakın veya ittifak harici seçime giren partilerin vekil sayılarını bulmak gerek. Örnek ilimizde 9 Milletvekili olsun

Oy

Oran

1

2

3

4

5

6

7

8

9

İttifak 1

440.000

48,88%

440.000

220.000

146.667

110.000

88.000

73.333

62.857

55.000

48.889

İttifak 2

445.870

49,54%

445.870

222.935

148.623

111.468

89.174

74.312

63.696

55.734

49.541

F Partisi

14.130

1,57%

14.130

7.065

4.710

3.533

2.826

2.355

2.019

1.766

1.570

Bu hesaba göre İttifak 1’in çıkaracağı vekil sayısı 4 olurken İttifak 2 ise 5milletvekili çıkartıyor.

***

Şimdi bu vekil sayılarını İttifak 1 içinde dağıtmak için 2. bir d’Hont sistemi ile hesaplama yapalım.

Oy

1

2

3

4

A Partisi

330.000

330.000

165.000

110.000

82.500

B Partisi

110.000

110.000

55.000

36.666

27.500

Bu durumda; A partisi 3 vekil çıkartırken B Partisi 1 vekil çıkartıyor.

***

İttifak 2 içinde dağıtmak için 2. bir d’Hont sistemi ile hesaplama yapalım.

Oy

1

2

3

4

5

C Partisi

218.880

218.880

109.440

72.960

54.720

43.776

D Partisi

170.240

170.240

85.120

56.746

42.560

34.048

E Partisi

56.750

56.750

28.375

18.916

14.187

11.350

Bu durumda; C partisi 3 vekil çıkartırken D Partisi 2 vekil çıkartıyor.

***

Bu kadar hesaplama bugünlük yeter.

Kalın sağlıcakla.

YORUM EKLE