Günümüzde hızlı yaşam temposuna ayak uydurmaya çalışan bireyler; iş hayatı, evlilik, ebeveynlik, kariyer gibi birçok alanda karşılaştığı sorunlarla, yaşadığı stresle başa çıkabilmek için ya da mevcut durumundan daha iyi bir yaşama ulaşabilmek için yaşam koçlarına müracaat etmektedir.

Yaşam Koçluğu Nedir?

Türk Kurumu Sözlüğünde Yaşam Koçu: Kişilerin yaşam niteliğini daha iyi bir duruma getirmek için danışmanlık ve yönlendirme hizmeti veren kimse demektir.

Uluslararası Koçluk Federasyonu ((Internaıonal Coach Federatıon -ICF) Türkiye şubesi sayfasında ise “günümüzün belirsiz ve karmaşık ortamlarında, kişisel ve mesleki potansiyeli maksimize eden, müşteriyi daha fazla düşünmeye teşvik ederek yaratıcı süreçler içine girmesi için ilham veren, müşteri ile koçun işbirliği içinde olduğu bir ilişkidir.’ şeklinde tanımı yapılmaktadır. (www.icfturkey.org).

Koçluk genel anlamda bireyin mevcut performansını artıran ve bireye bir amaç oluşturan, kişinin sahip olduğundan daha tatminkâr bir hayat yaşamasını kolaylaştıran, hedefe yönelten ve kazanımların artırtılmasına fayda sağlayan bir uygulama olarak görülmektedir. Bu nedenle Uluslararası Koçluk Federasyonu (ICF) koçluk tanımlaması, standartları, yeterliliği ve etiği hakkında bir düzenlemede bulunmuştur.

Yaşam koçluğu da bir uzmanlık alanı ve yeni bir meslek olarak bireylere içine düştükleri çıkmazlar noktasında yol gösterme, günlük hayatın stres unsurlarıyla başa çıkma, mevcut durumdan daha iyi bir yaşantıya ulaşma, bireyin kişisel başarı potansiyelini ortaya çıkarma ya da yükseltme gibi daha fazla çoğaltabileceğimiz vaatlerde bulunarak iş, aile, eğitim, sağlık gibi bireyin neredeyse tüm yaşamını kapsayacak boyutta çeşitlenerek insanlar için cazibeli bir tüketim alanı haline gelmiştir.

Yaşam koçluğunun tarihsel gelişimine bakıldığında ilk olarak 1950-1960 arası dönemde ABD’de de ortaya çıktığı görülmektedir.

İş hayatında üst yöneticilerin çalıştıkları firmalarla ve ya kişisel yaşamlarıyla ilgili özel bilgilerini güvenle paylaşabilecek bir destek arayışı yüzünden endüstriyel psikologlara yönelmeleri, onları bu sahanın ilk uzmanları yapmıştır. 1980’lere gelindiğinde iş koçluğu, spor koçluğu gibi çalışma alanlarının genişlemesiyle yaşam koçluğu bir meslek olarak kendini göstermiştir.

Koçun, koçluk yaptığı danışanının konuları, gündemi ya da mesleği hakkında bir donanıma sahip olması gerekmez. Bununla birlikte etik değer ve ilkelere bağlı hareket eder, gizlilik esastır.

Küreselleşmeyle birlikte Türkiye’de de meslek olarak görünümü yaygınlaşan yaşam koçluğu Uluslararası Profesyonel Koçluk Derneği (ICF Türkiye) ismiyle, 24 Aralık 2009’da yasal olarak kurulmuştur. 2011’de 138 üyeye sahip olan derneğin 2017’de 450’den fazla üyesi bulunmaktadır (icfturkey.org). Ayrıca ICF mesleki yeterlilik kurumu (MYK) tarafından resmî olarak da tanınmıştır (www.myk.gov.tr).

Yaşam Koçu Kimdir?

Yaşam koçu, uluslararası koçluk onaylı, akredite eğitim veren koçluk okullarından eğitim almış, bu eğitimi kendi özel yaşam ve çalışma yaşamı tecrübeleri ile birleştirerek ve içselleştirerek sentezlemiş kişidir.

Genel olarak bireyler hayat kalitesini iyileştirmek, eksik bir şeyleri tamamlamak, denge sağlamak ve yaşam amaçlarını gerçekleştirmenin yollarını öğrenmek için koçluk hizmetine yönelmektedir.

Yaşam Koçu, sizin anlatılanlardan satır aralarını okuyabilen iyi bir dinleyicidir. Söylenenlerden, söylenmeyenleri fark eder, sezgilerini doğru kullanabilen iyi bir gözlemcidir. Yargılamayan, eleştirmeyen, danışanını tam ve bütün olarak kabul edendir.

Süreç boyunca danışanını yolda tutabilen, yeri geldiğinde meydan okuyarak motivasyonunu güçlü kılabilen bir yol arkadaşıdır. Güçlü sorularla farkındalık kazandırır. Farklı bakış açıları bulmamızı sağlar.

Peki, Koçluk ne değildir?

Koçluk, yönlendirmek, akıl hocalığı yapmak, baskı kurmak, bireyi yargılamak, bireye gaz vermek, psikolojik danışmanlık yapmak, psikoterapi uygulamak, hazır yanıtlar vermek değildir. Öğretmen değildir. Psikolog değildir. Psikolojik danışman değildir. Psikiyatrist hiç değildir. Koçluk doğrudan bilişsel, duygusal, kişilik bozukluklarını tedavi eden bir terapist değildir.

Yaşam Koçluğu Alanları

Yaşam Koçluğu, Aile Koçluğu, İlişki Koçluğu, Kariyer Koçluğu, Yönetici Koçluğu, Eğitim Koçluğu, İlişki Koçluğu, Başarı Koçluğu, Emzirme Koçluğu, Doğum Koçluğu vb. çeşitli alanlarda yaşamımıza girmiştir.

Yaşam Koçuna ne zamanı gitmeli?

Kariyer sahibi mi olmak istiyorsunuz? Veya iyi bir kariyer mi edinmek istiyorsunuz?

Sağlıklı bir yaşam mı sürmek itiyorsunuz? Sağlığınızı mı korumak istiyorsunuz?

Kilolarınızdan kurtulmak mı istiyorsunuz? Sağlıklı kilo vermek mi istiyorsunuz?

Gelecekten kaygılı mısınız?

Umutsuz ve hep karamsar mısınız?

Düzenli bir hayatım yok? Hayatınızı bir düzene mi sokmak istiyorsunuz?

Özgüven eksikliğiniz mi var?

Kendinizi sorunlarla başa çıkmada yetersiz mi buluyorsunuz?

Motivasyonunuz mu eksik?

Eller mutlu da ben neden mutlu olamıyorum? Mutluluk benimde hakkım değil mi? diyorsunuz.

Karşı cinsle ilişki ve iletişimde sorun mu yaşıyorsunuz?

Sınava hazırlanıyorsun ama nasıl hazırlanacağınızı mı bilmiyor musun?

Sınav kaygıların arttı mı? Çok stresliyim ama şu streslerle nasıl başa çıkacağımı bilmiyorum mu diyorsunuz?

Çocuğunuz artist olmak için evden kaçmayı mı düşünüyor?

Çocuğunuz kendine jilet mi atıyor?

Hayattan hiç keyif alamıyorum mu diyorsunuz?

Enerjim düşük, çevremdekiler hep enerjimi çekip alıyorlar mı diyorsunuz?

Kendinizi yorgun mu hissediyorsunuz?

Kurum sahibisiniz, üretimin veya cironun düştüğünü görüyorsunuz.

Şu ekonomik krizden nasıl çıkarım mı diyorsunuz?

Personelinizde motivasyon eksikliğini gözlemliyorsunuz. Veya çalışanlarınızda ekip ruhunun azaldığını görüyorsunuz.

Okul/Üniversite sahibisiniz, yeni açtığınız kurumdaki personel arasındaki uyumsuzluk müşterileriniz olan velileri, öğretmenleri olumsuz mu etkiliyor?

Veya yeni açtığınız kurumda motive olmuş bir ekiple işe başlamak mı istiyorsunuz?

Firma sahibi, kurum yöneticisiniz veya ebeveynsiniz hiçbir kimseye veya çocuklarınıza hiç “hayır” diyemiyor musunuz?

Hiçbir kimseyi kırmak istemiyorsunuz ama sonunda hep siz mi üzülüyorsunuz?

Evet, tamda şimdi Yaşam Koçu’na gitme zamanı.

Yaşam Koçunu kuruma davet etme zamanı.

Yaşam Koçundan destek almak zamanı.

Yaşam Koçu, sizi yargılamaz, eleştirmez, danışanını tam ve bütün olarak kabul eder.

Bütün bunlardan dolayı yaşam koçuna gidin, danışın ve danıştığınız kişinin görüşlerini kendi görüşlerinizle birleştiriniz ki, doğru yolu bulasınız…

Sizlere sağlıklı, huzurlu, dengeli bir yaşam, kariyerinizde başarılar diyorum…

Şule Şeyma YILDIZ