Cevizlerde aşı tutması, diğer ağaçlara nazaran zordur. Ancak günümüzde işinin ehli kişilerce, çeşitli faktörler göz önüne alınarak yapılan aşılamalar, başarılı olmaktadır.

Aşılama, çelikleme ve kök sürgünlerinin kullanılmasının tümüne vegetatif çoğaltma adı verilir. Çelikle ve kök sürgünüyle çoğaltma,ana bitkinin parçalarının toprağa dikilmesi şeklinde olurken,  aşılama iki bitkinin tek bir bitkiymişçesine birleştirilmesine verilen genel addır. Aşılama sonucunda ortaya çıkan bitkinin kök ve gövdesinin bir kısmını anaç, gövdenin geri kalan kısmı ve dalların tümünü (ve dolayısıyla meyveyi) oluşturan kısım ise kalem olarak bilinir.

Cevizlerde aşı tutması, diğer ağaçlara nazaran zordur. Ancak günümüzde işinin ehli kişilerce, çeşitli faktörler göz önüne alınarak yapılan aşılamalar, başarılı olmaktadır. Bu faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz.

Sıcaklık: Ortam sıcaklığının 23’C’den fazla, ancak 30’C’den az olması cevizlerde aşı başarısını artırır.

Nem: Ortamın nemli olması aşılamada başarıyı olumlu olarak etkiler.

Aşıda kullanılan malzemeler: Aşılamada kullanılan malzemelerin kalitesi başarıda önemlidir. Aşı bıçağının yüzeyi çok düzgün ve tek darbede kesebilecek kadar keskin olmalıdır. Aşı yerini tutturmak için pamuk ipliği ya da aşı bandı kullanılmalıdır.

Kalem: Kalemler,sağlıklı ve iyi gelişmiş yıllık sürgünlerden alınır. Kalem üzerindeki sürmemiş gözler (tercihen 2. ile 5. gözler arası) aşıda kullanılır. Kesilen kalemler, aşılamadan önce saklanırken ve de aşı yapıldıktan sonra mutlaka nemli bir ortamda muhafaza edilmelidir.

Aşı zamanı: Aşıda başarıyı artıran en önemli faktörlerden biri de aşı yapılacak zamandır.  Gerek anaç fidanların gerekse aşı gözü (yahut kalemi) alınacak sürgünlerin kabuğu ile altındaki odunsu dokularının birbirinden en kolay ayrılabildiği zaman en uygun aşı zamanıdır.

Aşılama zamanını belirlemek için;

Aşı sürgünü üzerindeki kabuk kaldırılır. Eğer gözün altında kalan büyüme noktası kabukta kalıyorsa bu göz için aşı zamanı uygundur. Ancak büyüme noktası odun dokusunda kalıyorsa, bu göz için aşı zamanı geçmiştir. Bu şekildeki gözler aşıda tercih edilmezler.

Aşı zamanını belirlemenin daha pratik yöntemi ise bölgede ekinlerin biçilmeye başlandığı zamanı esas almaktır. Yani ekinlerin biçilmeye başlandığı zaman, o bölge için cevizlerde göz aşılarının yapılabileceği zamandır.

CEVİZ FİDANI AŞI ÇEŞİTLERİ 4 AYRI GRUPTA İNCELENİR. BUNLAR;

1.Yama Göz Aşısı,
2.Omega Aşısı,
3.Dilcikli Aşı,
4.Yarma Kalem Aşısıdır.

Şimdi sırası ile sizlere bu aşıların önemi ve nasıl niçin yapıldığını anlatmak istiyoruz.

1-YAMA GÖZ AŞISI

Yama göz aşısına başlama zamanı, çöğürün kabuk verip vermediğinin kontrolü ile anlaşılır. Çöğürler aşıya gelmiş ise, aşıdan bir hafta önce sulanmalı, sulamadan 1-2 gün sonra da çöğürlerin yaprakları temizlenerek uç alınmalı ve 2-3 yaprak (soluk dalı) bırakılmalıdır. Aşıda en önemli husus; aşı kalemlerin günlük olarak kesilip kullanılmasıdır. Kullanılan aşı kalemleri ne kadar pişkin ve dolgun olursa, aşı tutma oranı da o derece yüksek olur. Aşı kalemlerinin uç kısmında oluşan gözlerden, zorunlu olmadıkça göz alınmamalıdır. Aşı, çift ağızlı özel aşı bıçağı ile yapılır. Aşı kalemi ile kullanılan çöğür, aynı yılın sürgünü olmalıdır. Aşı yapıldıktan üç hafta sonra aşılar kontrol edilmeli ve aşı bağı çözülmelidir.

2-OMEGA AŞISI

Omega kalem aşısında da önemli olan, yama göz aşısı uygulanan ve sonuç alınamayan 1-2 yaşlı çöğürlerin araziden sökülerek, aşılanması ve sıcaklık kontrolü yapılan kapalı bir alanda muhafaza edilmesidir.

3-DİLCİKLİ AŞISI

Dilcikli aşısı çöğür ile kalemin yaşları farklı, fakat çapları birbirine eşit olması durumunda uygulanır. Özellikle yazın yapılan yama göz aşılarında, aşı tutmayan çöğürlere ikinci yılın ilkbaharında dilcikli aşı uygulanabilir. Kalem ve çöğürün aynı kalınlıkta olması gerekir.

4-YARMA KALEM AŞISI

Yaz döneminde tutmayan bir yaşındaki çöğürlerle birlikte, 5 yaşındaki yabani ağaçlara dahi bu aşılar uygulanabilir. Çöğürlerle birlikte, 5 yaşındaki yabani ağaçlara dahi bu aşılar uygulanabilir. En önemli konu, ilkbahar döneminde yapılacak aşılarda yabanilerin (çöğür) tepesini aşıdan önce fidanın kalınlığına bağlı olarak, toprak seviyesinden 20-30 cm. yukarıdan kesilmesidir. Bu işlemden sonra özsuyun akıtılması için 7-10 gün beklenmeli ve sonra aşı yapılmalıdır.

Cevizlerde Aşı Kalemlerinin Alınması ve Muhafazası

Ceviz aşıları diğer meyve ağaçlarında uygulanan aşılardan yapılış ve zaman olarak farklıdır. Çünkü cevizlerin özsuyu olan juglans maddesi bulunmaktadır. Aşılama da yapacağımız kesimlerde bu özsu aşı kalemlerimize zarar vermekte ve aşının tutumuna mani olmaktadır. Bu nedenle aşı yapılış tarihinden en az 15 gün önce anaçlarda aşı yerlerinin kesimi yapılarak bu suyun akıtılması gerekir. Ceviz aşısında  kallus oluşumu yani aşının tutması için ortalama 25 derece sıcaklık bulunması gerekir. Gece gündüz sıcaklık farkının 10 dereceden fazla olmaması gerekir, ayrıca aşı yerinin ve kalemlerin nemini kaybetmemesi için gerekli uygulamalar yapılmalıdır. Uygulanacak aşı metodu kabuk aşısı (çoban aşı) ‘dır. Cevizlerde kabuk aşısı diğer meyve ağaçlarından farklı olarak anaçlar patladıktan sonra yapılır. Buda Nisan ayının son haftası ile 10 Mayıs tarihleri arasıdır.  Aşı kalemleri gözler uyanmadan Mart ayı sonunda alınmalıdır.

Öncelikle aşı kalemi alacağımız ağaçlarda herhangi bir hastalık ve zararlı bulunmamalıdır. Çalışacağımız malzemeler steril olmalıdır. Çünkü  aşı kaleminde bulunan hastalık ve zararlıların sağlam ağaçlara bulaşmasına neden olur. Bölgemizde bulunan geç açan ve soğuklardan fazla zarar görmeyen genellikle her yıl verim verebilen olabildiğince kalite kriterlerini bulunduran yerli çeşitlerimizden seçilmelidir. Bu nedenle yetiştiricilerimiz bölgelerinde bulunan cevizleri araştırmalı ve uygun ağaçlardan kalem almalıdır. Burada en önemli kıstas cevizlerin geç açması olmalıdır. Diğer özellikler ikinci planda kalmalıdır.

Geç açan yabancı çeşitlerde Fernor ve tozlayıcısı Fernette (Mayıs ayı başı) bulunmasına rağmen bu çeşitlerin adaptasyon denemeleri yapılmadığından tavsiye edilememektedir. Kalem alacağımız ağaçlar belirlendikten sonra gözler patlamadan ağaçların güney kısımlarından güneşi gören en az işaret parmağı kalınlığında, pişkin,  kalem rengi koyu kahverengi olan bir yaşındaki sürgünlerden alınır.  İhtiyacımız olan kadar kalem alındıktan sonra boylama yapılarak streç film ile hava almayacak şekilde paket yapılır. Sonra kalemin ince tarafı yani uç tarafı aşağıya gelecek şekilde buzdolabının sebze-meyve bölümüne dik olarak yerleştirilir.  +4 derecede iki ay bu şekilde muhafaza edilerek aşılama zamanına kadar burada tutulur.  Öz suyun akması için aşılama zamanından en az 15 gün önce anaçtaki aşı yerinin kesilmesi gerekir. ​ için aşılama zamanından en az 15 gün önce anaçtaki aşı yerinin kesilmesi gerekir.