Empati yapmak!

Veya Türkçeleştirirsek “eşduyum”!

Bir başkasının duyguları, içinde bulunduğu durum ya da davranışlarındaki motivasyonu anlamak ve içselleştirmek…

Gelin bugün dar gelirli vatandaş ve çiftçilerimiz için eşduyum yapalım;

***

Samsun Gıda Borsasındaki esnaf arkadaşlarla sohbet ettim. Sohbet sırasında ürün fiyatlarından konuşurken bir hesap yaptık;

Geçen yıl ramazan ayında hazırlanan koliler için alınan ayçiçek yağı, makarna, şeker, çay, pirinç, bulgur, un ve salça temel gıda fiyatı 181 TL iken Aralık 2021 fiyatı 325 TL.

Fiyatlar henüz bir yıl olmadan %80 artmış.

Bu fiyatları önümüz ramazan öncesi düşünmek bile istemiyorum.

***

Toprak Mahsulleri Ofisi - TMO, ekmek fiyatlarını dengelemek ve vatandaşa ucuz ekmek yedirmek için un fabrikalarına verdiği buğday fiyatlarında sübvansiyon uyguluyor. Yani destekliyor.

TMO, 350 USD/ton dan yurtdışından aldığı buğdayı un fabrikalarına “fırınlara uygun fiyata vermek karşılığında” taahhütlü olarak 2.650 TL’den veriyor. Bu yaklaşık %70’lik bir destek demek ki, un için çok büyük rakam.

Bazı uyanık un fabrikaları yaklaşık 195 TL’den fırınlara vermesi gereken un çuvalının faturasını bu bedelden satıp çuval başına 50 TL gibi bir parayı elden alıyorlar.

Uyanıklığa bakar mısınız?

Milletin ekmeği ile oynanmasına izin vermemek gerek.

***

Özbekistan devletinin ürettiği ÜRE gübresinin ton fiyatı 368 dolar. Çin’den Özbekistan’a sattılan ÜRE gübresinin ton fiyatı ise 320 dolar.

Bir kilogram gübre üretilmeyen Kuzey Irak’ta tonu 700 dolar ama Türkiye’de ÜRE’nin ton fiyatı 1050 dolar.

Peki neden?

Son 1 yılda gübreye gelen %500 zamdan sonra Türk çiftçisinin bu sene ödeyeceği parasal miktar misli misli yükseldi.

Türkiye’nin gübre tüketimi ise yaklaşık yıllık 6.5 milyon ton.

Varın gerisini siz düşünün.

***

Vatandaşın cebindeki para pul olmuş, çiftçi emeğinin karşılığını alamaz olmuş!

Üzerine bir de stokçular, karaborsacılar, fırsatçılar ve üçkağıtçılar eklenince hepten çekilmez oldu.

Acil çözülmesi gereken konular bunlar…