DOĞU KARADENİZ NET GÖÇ VERİYOR
"Çay" denince Karadeniz, "Karadeniz" denince çay akla geliyor diyerek sözlerine başlayan Usta, “Önce çok kısa bir şekilde Karadeniz'e ilişkin aslında birkaç istatistik vermek istiyorum. Bir defa Karadeniz hızlı bir şekilde göç veriyor. 2008-2017 ortalaması olarak baktığımızda yıllık ortalama binde 2,2 oranında göç veren bir bölge bizim bölgemiz. Yıllık bir rakam da söyleyeyim: 2016-2017 yılı son yıl rakamı olarak da 33 bin net göç vermiş Doğu Karadeniz. Nüfus artış hızı olarak da Türkiye ortalamasının ciddi ölçüde altında. Son dokuz yılda Türkiye ortalaması nüfus olarak yüzde 13 artarken, Doğu Karadeniz'de artış sadece yüzde 5.” Diye ekledi.
GEÇİMLE İLGİLİ SIKINTILAR VAR
Göç vermesinin temel nedeninin, geçimle ilgili sıkıntılar olduğuna vurgu yapan Usta, Doğu Karadeniz'in millî gelirden aldığı payda bir düşüş olduğunun görüldüğünü ekledi. Usta, “Millî gelirin tarım kısmı olarak baktığımızda yani tarım millî gelirinden aldığı payda da bir düşüş var. Dolasıyla, hem fındık hem de çay konusunda aslında bizim bölgemizde ciddi bir sorun var, bu sorunun çözümüne mutlaka el atılması gerekiyor.” Diye ekledi.
SORUN YAPISAL
Sorunun yapısal olduğuna dikkat çeken Usta, “Yapısal sorun, bu meseleler böyle günübirlik, böyle çay vakti geldiğinde konuşuluyor, ondan sonra meseleler kalıyor; yapısal sorunları çözmemiz lazım. Bir defa, orada yapılması gereken şey çayın yanı sıra alternatif ürün konusu, mutlaka ele alınması gereken bir konudur. İkincisi, sanayi potansiyeli çok düşük, turizm potansiyeli yüksek. Ancak turizmle ilgili olarak da doğayı tahrip etmeden çok daha fazla bir şey yapıldığını ifade etme imkânımız yok. Turizm açısından da bölgenin zenginleştirilmesi lazım.” Dedi.
ÇAYDA KALİTE SORUNU
Usta, “Sorunlar açısından baktığımızda birinci sorun bir defa çayda kalite sorunu. Yaş çay üretimi -son otuz yıl olarak söylüyorum, bakın, uzun bir dönemi söylüyorum- yüzde 111 artmış ama kuru çay üretimi yüzde 85 artıyor, ciddi bir randıman sorunu var. Bölge halkı bir defa çaya son derece bağımlı. Bölge halkının yüzde 60'ı geçimini çayla sağlıyor, yüzde 26'lık kısmı ise tamamen çay gelirine muhtaç.” Dedi.
ÇAY ALIM FİYATLARI İSTİKRARSIZ
Bunun dışında, çay alım fiyatlarının istikrarsız olduğuna dikkat çeken Usta, özel sektörün disipline edilmesi gerektiğini ve ÇAYKUR'un çok güçlü bir alıcı olarak piyasada her zaman olması gerektiğini vurguladı.
KAÇAKÇILIK ÇOK BÜYÜK MİKTARLARDA
Diğer önemli bir konu kaçakçılık olduğunu belirten Usta, “kaçakçılık çok büyük miktarlarda, yüzde 20'ye yakın kaçak çay geliyor Türkiye'ye. Özellikle bu doğu, güneydoğudaki paketleme tesislerinin mutlaka sıkı bir denetim altına alınması lazım. Bu kaçak aslında önlenmiş olsa fiyatların bu derece düşük olmasının da büyük ölçüde önüne geçilecektir. Nihayetinde fiyatlar bir şekilde piyasada belirleniyor.” Diye ekledi.
ORGANİK ÇAY ÜRETİMİ
Diğer önemli bir konu organik tarımla ilgili, organik çay üretimiyle ilgili diyen Usta, “Bununla ilgili Hükûmetin aldığı tedbirler var, bunlar takdire şayan ancak çok yetersiz. Organik tarım, organik çay üretimi konusu da üzerinde daha hassasiyetle durmamız gereken bir konudur.” Diyerek sözlerini tamamladı.
Samsun Haber, Samsun Haberleri, Haber Samsun, Samsun, Haber, Son Dakika, Altinovagazete.com
