Dünyanın en büyük otomobil pazarları ABD, Çin ve AB 2018’de sert fren yaptıktan sonra bu yıl da büyük risklerle karşı karşıya. Çin’de satışların 2018 seviyesini aşamayacağı, AB’de satışların yüzde 1 daralabileceği, ABD’de ise daralmanın yüzde 4’ü bulabileceği tahminleri yapılıyor.
Küresel ekonomideki payı yüzde 4’e yaklaşan otomotiv sektörü üzerinde baskı artıyor. Dünyanın başlıca otomobil pazarları 2018’de sert bir fren yaptı. Çin pazarında satışlar 20 yıldır ilk kez düştü, Avrupa ve ABD daralmadan kıl payı kurtuldu. Türkiye’de satışlar yüzde 35 kan kaybetti. Satışlara paralel olarak üretim azalıyor. Önde gelen otomobil üreticileri art arda yaptıkları açıklamalarda fabrika kapatmayı ve binlerce kişinin işine son verilmesini içeren yeniden yapılanma planları duyuruyor. Son olarak Honda ve Ford’un geçen hafta duyurdukları fabrika kapatma planları sektördeki sorunların ağırlaştığına işaret ediyor. Analistler, küresel otomotiv sektörü için 2019’un zor bir yıl olacağı ve sektörün resesyona girmek üzere olduğu uyarısı yapıyor.
Küresel finans krizi sonrasında dünya ekonomisinin en parlak sektörlerinden biri olan otomotivde sıkıntılar artıyor ve bunun birçok nedeni var;
• Ticaret savaşlarının yarattığı olumsuz hava
• Küresel ekonomiden gelen yavaşlama sinyalleri
• Avrupa’nın otomobil üslerinden İngiltere’nin AB’den ayrılmasına dair belirsizlikler
• İtalya ve Almanya’ya ilişkin ekonomik kaygılar
• ABD’de artan faizler
• Yakıt fiyatları
• ABD’nin AB’yi hedef alarak otomobil ithalatına gümrük vergisi getirme tehdidi
• Avrupa’da karbon emisyonlarına getirilen düzenlemeler
Analistler tüm bu faktörlerin büyük riskler ortaya çıkardığını, 2019’da satışlara zarar verebileceğini belirtiliyor. Gelişmekte olan ülke pazarlarında talep sürmesine karşın başlıca otomobil pazarlarında resesyon alarmı veriliyor.
Çin ocakta 9 ayın en sert daralmasını yaşadı
Nitekim son veriler bu endişeleri derinleştiriyor. Çin Otomobil Üreticileri Birliği verilerine göre, dünyanın en büyük otomobil pazarı 2018’de 20 yıldan fazla bir sürenin ardından ilk kez küçüldü. Otomobil piyasası bir önceki yıla göre yüzde 2.8 düşüşle 28.1 milyon yıllık satış kaydetti. Diğer yandan Çin’in otomobil satışları Aralık ayında yüzde 13 düştükten sonra ocakta gerileme sürdü. Geçen ay satışlarda yüzde 15.8 gerileme yaşandı. Art arda 7 aydır süren gerileme Ocak 2012’den bu yana en sert düşüşe işaret ediyor. Birlik, satışların 2019’da 28,1 milyon otomobilde sabit kalması bekleniyor.
AB pazarında yüzde 1 küçülme bekleniyor
Durgunluktan AB de nasibini aldı. AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre otomotiv pazarı 2018 yılında sadece binde 4 artışla 18 milyon 194 bin 404 adet seviyesinde gerçekleşti. 2018’de en fazla düşüş yüzde 14.4 ile İzlanda’da, yüzde 6.1 ile İngiltere’de ve yüzde 5.6 ile İsveç’te yaşandı. Evercore ISI analisti Arndt Ellinghorst, 2019 yılı AB pazarına ilişkin notunda Almanya’da azalan siparişler ve AB’de tüketici güvenin erozyona uğramasıyla yüzde 1 daralma beklediklerini söyledi.
ABD, 5 yıl aradan sonra ilk kez 17 milyonun altına inecek
ABD’de Amerikan otomobil pazarına bakıldığında da satış patlamasının sonuna gelindiği açıkça görülüyor. 2018’de pazar binde 0.6’lık atışla durgunluktan kıl payı kurtulmuştu. Pazarda art arda 4’üncü yıl 17 milyon araç satış bariyeri aşıldı. 2019’da ise satışlarda ciddi bir azalma beklentisi hakim. Faiz oranlarının artması ve yüksek fiyatların ortak etkisiyle satışlarda büyümenin tersine dönmesi bekleniyor. Çin’deki yavaşlama ve Avrupa’daki durgunluğun yarattığı zayıflık da eklenince ABD’de otomobil satışlarının 2019’da yüzde 1.2 ile yüzde 4 arasında düşeceği tahmin ediliyor. Otomotiv Araştırma Merkezi (CAR), bu yıl satışların 16.6 milyon adete ve gelecek yıl ise 16.5 milyon adede inmesini bekliyor. Fitch Solutions da ülkenin hafif ticari araç pazarındaki satışların bu yıl yüzde 1.8 azalarak 17 milyonun altına ineceğine dair bir rapor yayınladı.
DEVLER TEDBİR ALIYOR
• Honda, İngiltere’nin güneybatısındaki Swindon’daki üretim tesisinin 2022’de kapatma kararı aldı. Tesisin kapanmasıyla 3 bin 500 kişi işini kaybedecek. Honda ayrıca Honda Türkiye’deki fabrikasında Civic üretimini 2021’den itibaren durduracağını açıkladı.
• Nissan, X-Trail SUV’unu İngiltere’nin Sunderland kentinde kurmayacağını söyledi.
• General Motors, küresel çapta yedi fabrikayı kapattığını ve 14.000 işinin kaybolduğunu, azaltıldığını veya taşındığını duyurdu.
• Ford, Avrupa’da bazı faaliyetlerini durduracağını açıkladı. Karar binlerce iş kaybına neden olacak. Diğer yandan Ford, Brezilya’daki bir fabrikasını kapatacağını ve Güney Amerika’da ağır ticari araç üretimine son vereceğini duyurdu.
Türkiye de yıla kötü bir başlangıç yaptı
2018 yılında Türkiye’de satışlar yüzde 35 daraldı. Yeni yılda daralma hem içeride hem de Avrupa pazarında devam ediyor. AB’de yeni otomobil satışları ocakta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,6 gerileyerek 1 milyon 195 bin 665 oldu. Ocak ayında otomobil ve hafi f ticari araç pazarında 14.373 adet araç satıldı. Geçen yılın aynı döneminde piyasada 35.076 araç satılmıştı. Toplam satışlarda yüzde 59,02 oranında düşüş gerçekleşti.