SAMSUN (AA) - FATİH MEHMET KÜRKÇÜ - Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Fergan Karaer, istilacı bitki Japon madımağındaki etken maddenin çok değerli olduğunu belirterek, "Bir taraftan istilacı, zararlı gibi görülüyor ancak diğer taraftan tıbbi aromatik bitkiler arasında yer alabildiğinden özelliklerini araştırmaya devam ediyoruz." dedi.
Karaer, AA muhabirine, Japon madımağını ilk olarak 2019'da Samsun'un Terme ilçesinde tespit ettiklerini, literatürü taradıklarında bitkinin daha önce Türkiye'de görülmediğini belirlediklerini söyledi.
Konuyla ilgili çalışmalarını 2020'de Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi'nde yayımladıklarını anlatan Karaer, "Çalışmayla Türkiye florası için yeni bir cins kaydı yapıldı. Türün Türkçe adı, ayrıntılı tanımı, fotoğrafları, lokalite bilgileri ve coğrafi yayılış haritası verildi. Bitkinin ekolojisiyle ilgili çalışmalar sürüyor." diye konuştu.
Bitkinin yaklaşık 2 metre boyunda, çalımsı bir yapıya sahip olduğunu, gövdesinin 6-7 metreye kadar uzayabildiğini belirten Karaer, şöyle devam etti:
"Zaten tehlikeli boyutu da burada. Dünyanın sayılı istilacı bitkilerinden biri. Bulunduğu yerdeki bitkilerle mücadele ediyor. Mücadelenin de büyük kısmını kazanıyor. Bitkinin toprak altından ilerleyen bir yapısı var. Fındık tarlalarının kenarlarında gövdesi parçalanarak yayılabiliyor. Bitkinin içinde bulunan etken maddesi çok değerli. Türkiye'de etken maddesinden dolayı önemli bitkiler arasında yer alabilir. Bir taraftan istilacı, zararlı gibi görülüyor ancak diğer taraftan tıbbi aromatik bitkiler arasında yer alabildiğinden özelliklerini araştırmaya devam ediyoruz. İlk basamakta ekolojisiyle ilgili çalışıyoruz. Bulunduğu çevreye ne kadar yayılış gösteriyor? Halk bilmediği için sürekli söküp atıyor."
Japon madımağının yayılmacı yönüyle ilgili tedbir alınması gerektiğini ancak faydalarını da göz önünde bulundurarak korunması yönünde çalışma yaptıklarını dile getiren Karaer, "Çünkü tıbbi açıdan önemli bir bitki. Kanser hücrelerinin büyümesini önlemeye yardımcı. Zihin sağlığına etkileri, özellikle alzaymır ve bunama gibi bilişsel bozukluklar üzerindeki etkisi yanında ağrı kesici, kronik lyme hastalığının tedavisinde kullanıldığı biliniyor." ifadelerini kullandı.
Karaer, Japon madımağının Türkiye'ye büyük ihtimalle Avrupa'dan geldiğini kaydederek, "Avrupalılar, Japonlar, Çinliler kullanıyor. Türkiye'de kullanılıp kullanılmadığıyla ilgili bir veri yok. Bunun araştırmasının yapılması lazım. Şu anda bir ikilem içerisinde. Zararlı bir bitki ama faydası da var. Bunun ortadan kaldırılmasını mı sağlayalım, yoksa korunmasını mı sağlayalım, onun çalışmasını yapıyoruz." dedi.
