Her yıl mart ayında gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekiyor. 2019 yılında, yıl içinde birden fazla işyerinde çalışması nedeniyle beyanname vermesi gerekmesine rağmen vermedikleri birçok kişiye fark vergi ödemesi çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile SGK arasındaki bilgi paylaşımı nedeniyle artık beyanname vermesi gerekirken vermemiş olanlar kolaylıkla yakalanacak.
Bu nedenle, beyanname vermesi gerekenlere bu hususu özel olarak hatırlatmakta fayda var.
Gelir vergisi, kişilerin elde ettiği kazançlara göre hesaplanan ve ücret gelirleri, kâr payı gelirleri, kira gelirleri, hisse senedi satış kazancı gibi başlıklar altında toplanabilir.
Ücret kavramı vergi sistemimize özgü bir biçimde işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tarif etmiştir.
Gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde etmiş oldukları ücret gelirleri gelir vergisine tabidir. Ücret, bedensel ya da zihinsel bir emek karşılığında işverenden elde edilen hasılayı ifade eder.
Ücretin gerçek ve safi değeri, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından, Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 63. maddesi’nde yer alan indirimler düşüldükten sonra kalan miktardır. Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerçek usul kabul edilmiştir. Vergi, gelirin gerçek ve safi tutarı üzerinden alınmaktadır. Ücret gelirleri iki şekilde vergilendirilmektedir:
– Gerçek ücretler
– Diğer ücretler.
Ücretlilerin ücret gelirleri üzerinden vergi kesme ve kestiği vergiyi süresinde bağlı olduğu vergi dairesine yatırma konusunda işverenler (istihdam edenler) vergi sorumlusu olarak belirlenmiştir. Vergi sorumlusu, mükellefin borcunu ödeme durumunda olan kanuni temsilci durumundadır.
Kimler beyanname verecek
Birden fazla işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı GVK’da yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2019 yılı için bu tutar 40.000 TL’dir.) aşmayan mükelleflerin, tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücretleri yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.
Birden sonraki işverenden alınan tevkifata tabi ücretlerin toplamı 40.000 TL’yi aşması durumunda, ücretlerin tamamı (ilk işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere) yıllık beyannameye dahil edilecektir. Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir.
2019 yılında elde ettikleri ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorunda olanlar;
2019 yılında elde ettikleri ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorunda olanlar;
• Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 40.000 TL’yi (GVK’nın 103’üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar) aşan ücretliler,
• Ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabı (istisna kapsamında olanlar hariç),
• İstisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri,
• Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca yıllık beyanname ile bildirilmesi gerekli görülen ücret ödemesi yapılanlar,
• Ücreti kesinti yoluyla vergilendirilmeyen yukarıda sayılanlar dışında kalan ücretliler. Öte yandan dar mükellef gerçek kişiler, tamamı Türkiye’de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücret gelirleri için yıllık beyanname vermeyecekler ve diğer gelirleri için beyanname vermeleri halinde de bu gelirlerini beyannameye dahil etmeyeceklerdir.
Ücret gelirlerinin yıllık beyannameye dahil edilmesi halinde, beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde ödenen ücret üzerinden kesilen gelir vergisinin asgari geçim indirimi düşülmeden önceki tutarı mahsup edilecektir.
