Kısa adı MIS-C olan çocukların multisistem enflamatuar sendromu KOVİD salgını prevalansının yüksek olduğu yerlerde tanımlanmıştır.

MIS-C Avrupa’ da PIMS-TS (paediatric inflammatory multisystem syndrome temporally associated) adıyla bilinir.

Erişkinlerdeki benzer tabloya MIS-A (multisystem inflammatory syndrome in adults) denir.

Hastalık, ateş, enflamasyonu gösteren belirteçlerde yükseklik ve tek ya da çok organ tutulumu ile karakterizedir.

Bazı yönleriyle Kawasaki sendromuna (konjunktiva ve mukozalarda kızarıklık, döküntüler, el ve ayaklarda şişmeler ve koroner arter genişlemesi) ve toksik şok sendromuna (eritrodermi, böbrek tutulumu, tansiyon düşüklüğü) benzer.

Belirtiler nelerdir?

Teşhis, 3 gün veya daha uzun süredir ateşle beraber aşağıdakilerden iki veya daha fazlasının bulunmasıyla konur:

-Döküntü veya iki taraflı konjunktivit veya ağız, el veya ayaklarda enflamasyon

-Hipotansiyon veya şok

-Kalp kası fonksiyon bozukluğu, perikardit, kapak iltihabı veya koroner arter anormallikleri

-Pıhtılaşma eğilimi artması (D-dimer yüksekliği)

-Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı gibi mide-bağırsak belirtileri

Bazı hastalarda boyun lenf bezlerinde şişme, nefes darlığı, solunumun hızlanması, dilin çileğe benzer bir görünüm alması, baş ağrısı, şuur bulanıklığı, yorgunluk, öksürük, boğaz ağrısı ve kas ağrısı gibi belirtiler de görülebilir.

Hastalarda enflamasyonu gösteren CRP, sedimentasyon, prokalsitonin değerleri başka herhangi bir enfeksiyon hastalığına bağlı olmadan yüksektir.

Seyrek görülüyor

2021 şubat ayı ortalarına kadar USA’ da bildirilen vaka sayısı 2060 olup bunların 30’ u vefat etmiştir.

Hastaların yaşı 1 ile 19 arasında değişir ama çoğu 1-14 yaşları arasındadır.

Siyahi, İspanyol ve Latin kökenli çocuklarda ve kızlara göre erkek çocuklarda daha çok görülür.

Çocuklarda önceden bilinen bir hastalık olmamakla beraber fazla kilolu ve obez olanların riski biraz fazladır.

Hastalığın sebebi ve neden özellikle çocuk ve gençlerde görüldüğü bilinmemekte; tablonun virüse karşı geç bir bağışıklık cevabı dolayısıyla geliştiği düşünülmektedir.

Vakaların yüzde 99’ unda PCR veya antikor pozitifliği, yüzde 1 kadarının ise KOVİD’ li biriyle temas hikâyesi vardır.

Belirtiler, KOVİD’ den 2-4 hafta sonra ortaya çıkar.

Hastalık için özel bir laboratuvar testi yoktur.

Özel bir ilacı yok

Özel bir ilacı olmayıp belirtilere yönelik destek tedavisi yapılır.

Bazı hastalarda kortizon, immunglobulin, antibiyotik ve bağışıklığı baskılayan ilaçlar (infliximab, anakinra, tocilizumab) kullanılmıştır.

Solunum cihazı veya ECMO gerekebilir.

Gelelim neticeye

MIS-C' nin ülkemizde de çok az sayıda çocukta görüldüğünü medyada yer alan haberlerden biliyoruz.