Bir aydan beri medyada Çin’ in Wuhan şehrinde ortaya çıkan, daha sonra başka şehirlerde ve tek tük vak’alar şeklinde Kore, Filipinler, Japonya gibi ülkelerde de görüldüğü bildirilen salgınla ilgili haberler yer alıyor.
Bazı kişilerin grip şeklinde geçirdiği hastalık bazı kişilerde akciğerlerde iltihap ve ödeme yani zatürre ve solunum yetersizliğine yol açabiliyor.
Bugüne kadar bu hastalık yüzünden 6 kişinin hayatını kaybettiği de açıklandı.
Peki, bu hastalık gerçekten tehlikeli mi, Çin’ den tüm dünyaya yayılabilir mi, ülkemize de gelebilir mi?
BİR: Bu mevsim dünyanın kuzey yarı küresi için solunum yolları soğuk algınlığı, grip, farenjit, larenjit, bronşit, zatürre gibi enfeksiyonlarının zirve yaptığı günlerdir.
İKİ: Bu hastalıklara sebep olan mikroplar “virüs” türündendir ve bunların 300′ den fazla alt grubu vardır. Çin’ deki salgına yol açtığı bildirilen “coronavirus” da bu virüslerden biridir ve bunların soğuk algınlığı tablosuna yol açtığı bilinir.
ÜÇ: Özellikle üst solunum yollarında hastalık yapan bu virüsler bilhassa yaşlılar ve altta yatan ciddi kronik hastalığı olanlarda zatürre ve solunum yetersizliğine ve ölümlere sebep olabilirler.
DÖRT: Bu bilgilere göre de Çin’ deki salgın bu sezonda görmeye alışık olduğumuz virüslerin yaptığı bir solunum yolları enfeksiyonu gibi değerlendirilmelidir.
BEŞ: Geçmiş senelerde de buna benzer birçok salgın hastalık (SARS, kuş gribi, domuz gribi, MERS, zika) üzerinden medyanın da kullanılmasıyla tüm dünyada panik havası estirilmişti.
Tüm dünyaya yayılacak, milyonlarca kişi hastalanacak ve ölecek diye korku kampanyaları yapılmış ama bunların hepsi de belirli bir süre sonra adı bile anılmaz olmuştu.
Ben gene benzer bir durumla karşı karşıya olduğumuz kanaatindeyim ve Çin’ de görülen bu salgının her sene bu günlerde görülen salgınlardan bir farkı olmadığını, birkaç yüz kişide görülen 6 kişinin ölümüne yol açan bu virüs hastalığının bilinçli olarak abartıldığını düşünüyorum.
Salgının siyasi ve ekonomik menfaat temini için korku ticaretine alet edilmek istenmesi kuvvetle muhtemeldir.
Not: Bu yazıyı yayınladıktan birkaç saat sonra Çin’ den Washington’a gelen bir erkekte Wuhan virüsünün tespit edildiği ve hastanın karantinaya alındığı açıklandı (1).
Bu gelişme üzerine CDC, Çin’ e seyahat alarmını 1. seviyeden 2. seviyeye çıkararak daha dikkatli olunması tavsiyesinde bulundu; 3. seviyede gerekli olmayan seyahatlerden kaçınılması isteniyor.
Virüsün USA’ da da görülmesini korkutma kampanyası için bulunmaz bir fırsat olarak görüyorum.
Kısa adı NIH olan National Institutes of Allergy and Infectious Diseases‘ in aşı çalışmalarına başlamış olmasına da zerre kadar şaşırmadım, geç bile kaldılar bana göre.
Gelelim neticeye
Çin’ i SARS ile “sarsamayan” USA bakalım Wuhan virüsü ile “buhran” yaratabilecek mi?
***
BBC’ nin haberi:
Çin’de sadece birkaç hafta içerisinde yüzlerce kişiyi etkileyen virüsün insandan insana bulaşabildiği açıklandı.
Virüs nedeniyle ölenlerin sayısı 6’ya çıktı.
Çinli yetkililer, Wuhan kentinde başlayıp ülkenin büyük kentlerine yayılan salgını kontrol altına almaya çalışıyor.
Koronavirüs olarak adlandırılan ve bir tür zatürreye yol açan bu virüs, son olarak 89 yaşındaki bir erkeğin ölümüne neden oldu.
Yapılan resmi açıklamalarda şu ana kadar 300’e yakın kişinin salgına yakalandığı ifade ediliyor. Ancak viral hastalık uzmanları sayının 2.000′ e yakın olabileceği uyarısını yapıyor.
Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, Guangdong kentinde iki kişinin virüsü başka hastalardan kaptığını duyurdu. Daha önce virüsün sadece hayvandan insana bulaştığı sanılıyordu.
Hastalık ilk olarak geçen yıl Aralık ayında, 11 milyon kişinin yaşadığı Wuhan kentinde ortaya çıkmıştı.
Çin yeni yılı nedeniyle milyonlarca kişinin gelecek birkaç gün içerisinde seyahat etmesi bekleniyor. Bu süreçte salgının yayılma hızının artmasından endişe ediliyor.
Çin dışında vakalara da rastlanmış durumda. Tayland’da iki, Japonya ve Güney Kore’de de birer kişinin virüse yakalandığı tespit edildi. Bu kişilerin kısa süre önce Wuhan’ı ziyaret ettikleri de açıklandı.
Çin’de yetkililer alt düzeydeki görevlilere, virüsün kontrol alına alınması için ciddi çaba gösterildiğini ve olayın boyutlarını saklamaya kalkışmamaları uyarısında bulundu. Devlet Başkanı Şi Jinping, halkın sağlığına öncelik verilmesi gerektiğini kaydetti.
Hastalığa yol açan koronovirüs
Hastalardan alınan örneklerin laboratuvarlarda incelenmesi sonucu Çinli yetkililer ve Dünya Sağlık Örgütü, enfeksiyonun koronavirüs olduğu sonucuna vardı.
Koronavirüsler, daha büyük bir virüs ailesi türü, ancak bu sonuncu türle birlikte sadece 7’si insanlara bulaşabiliyor.
Bir koronavirüsün yol açtığı şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS), Çin’de 2002 yılında salgından etkilenen 8 bin 98 kişiden 774’ünün ölümüne yol açtı.
Koronavirüsler orta derece soğuk algınlığından, ölüme varacak semptomlara yol açabiliyor. Bu yeni virüs, ikisinin ortasında bir yerde duruyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden Profesör Mark Woolhouse, “Yeni bir koronavirüs bulduğumuzda, bulguların ne olduğunu görmek isteriz. Bu virüs daha çok soğuk algınlığı benzeri bulgulara yol açıyor ve bu da endişe verici, ancak SARS kadar ciddi değil” diyor.
Kaynağı ne?
Nottingham Üniversitesi’nden Profesör Jonathan Ball, “Geçmişteki salgınları düşünecek olursak, eğer bu yeni bir koronavirüs ise bir hayvan barınağından kaynaklanmış olmalı” diyor.
Mevcut vakalar, Wuhan’daki Güney Çin Deniz Ürünleri Toptan Pazarı ile ilişkilendiriliyor.
SARS, misk kedisinden insana bulaşmıştı. 2012’de ortaya çıktığından beri, 2 bin 494 hastadan 858’inin ölümüne yol açan Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ise insanlara çöl devesinden bulaştı.
Uzmanlar, hastalığın Çin’de ortaya çıkmasına, nüfusun çokluğu ve yoğunluğu ile virüsleri taşıyan hayvanlarla insanların yakın temasının neden olduğunu söylüyor:
Ne önlemler alındı?
Virüsün bulaştığı kişiler, yayılma riskini en aza indirmek için her ihtimale karşı karantinada tutuluyor.
Hastalığın tespiti için, yolcuların vücut ısını ölçecek tarama cihazları konuldu.
Güney Çin Deniz Ürünleri Toptan Pazarı da ilaçlama yapılması için geçici olarak kapatıldı.
ABD ve pek çok Asya ülkesi, Wuhan’dan seyahat eden yolcuların sağlık taramasından geçirilmesi için önlemler aldı ve Dünya Sağlık Örgütü, dünya çapındaki hastaneleri daha büyük bir salgına karşı uyardı.